دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاهی با 1.2 میلیون دانشجو

دانشگاه آزاد اسلامی با برخورداری از بیش از 400 پردیس دانشگاهی و مرکز پزشکی و تحقیقاتی، حدود 1.2 میلیون دانشجو (سال 2023) دارد. از این لحاظ، دانشگاه آزاد یکی از بزرگ‌ترین دانشگاه‌های جهان محسوب می‌شود.

تاریخچه دانشگاه آزاد اسلامی

در سال 1982 میلادی (1361 خورشیدی) ایده تاسیس مجموعه دانشگاهی با نام «دانشگاه آزاد اسلامی» در بین مسئولان جمهوری اسلامی شکل گرفت. بدین ترتیب نخستین واحد دانشگاهی آن با نام «تهران مرکز» به وجود آمد. در ابتدا این مرکز آموزش عالی، «واحد تهران» نامیده می‌شد. بعد از آن، واحد دیگری در تبریز تاسیس شد.

نخستین آزمون ورود به دانشگاه در اوایل سال 1983 میلادی (1361 خورشیدی) برگزار شد و 32 هزار داوطلب در آن شرکت کردند. از میان داوطلبان، سه هزار نفر در رشته‌های راه و ساختمان، برق، مکانیک، ریاضی، شیمی، صنایع فلزی، نساجی و حسابداری پذیرفته شدند.

15 شتابدهنده فناوری، 18 مرکز رشد و فناوری، 172 مرکز تحقیقاتی و 407 واحد دانشگاهی و مرکز آموزشی زیر نظر این دانشگاه به فعالیت مشغولند.

از آن جا که دانشگاه آزاد اسلامی در زمینه آموزش پزشکی نیز فعالیت می‌کند، 12 بیمارستان و کلینیک نیز تحت مدیریت آن به ارائه خدمات می‌پردازند. با هدف مدیریت منسجم مراکز آموزشی و خدماتی پزشکی، معاونت علوم پزشکی دانشگاه آزاد تاسیس شده است. نخستین زیرمجموعه پزشکی این دانشگاه کار خود را در سال 1985 میلادی (1364 خورشیدی) آغاز کرد و یک سال بعد، تعداد مجموعه‌های علوم پزشکی دانشگاه آزاد به هشت دانشگاه رسید. در این معاونت مرکزی با عنوان «ارتباط با صنعت» فعالیت می‌کند که هدف اصلی آن ارائه خدمات پژوهشی به صنایع فعال در زمینه پزشکی، ایجاد بستر مناسب برای تجاری‌سازی دستاوردهای تحقیقاتی و حمایت از کارآفرینی و حمایت از نوآوری پژوهشگران دانشگاه است.

شمار دانشجویان این دانشگاه در سال 2023 نزدیک به 1.2 میلیون نفر عنوان شده است. همچنین تا این سال، حدود 6 میلیون نفر در این دانشگاه به تحصیل پرداخته‌ و فارغ‌التحصیل شده‌اند. سالانه حدود 120 هزار پایان‌نامه در مقطع کارشناسی ارشد و نزدیک هفت هزار رساله دکترا در این دانشگاه

سه واحد دانشگاه ویژه با نام‌های «دانشگاه فرشتگان» (مخصوص دانشجویان با نیازهای ویژه)، «دانشگاه مادران» و «دانشگاه هنرهای اسلامی استاد فرشچیان» در دانشگاه آزاد تاسیس شده است.

سازمانی با عنوان «سازمان سما» به عنوان زیر مجموعه دانشگاه آزاد به فعالیت مشغول است که هدف اصلی آن، گسترش آموزش‌های عمومی و مهارتی عنوان شده است. تاسیس این سازمان به سال 1991 میلادی (1370 خورشیدی) بر می‌گردد و در حال حاضر 800 مدرسه دخترانه و پسرانه را مدیریت می‌کند. تعداد دانش‌آموزانی که در تمام مقاطع تحصیلی در این مدارس تحصیل می‌کنند، به 140 هزار نفر می‌رسد. از این تعداد، 143 مرکز، به عنوان آموزشکده فنی و حرفه‌ای فعالیت می‌کنند.

جایگاه و فعالیت‌های بین‌المللی دانشگاه آزاد اسلامی

دانشگاه آزاد اسلامی (با احتساب تمام واحدهای دانشگاهی) بر اساس نظام URAP که میزان تولیدات علمی را در رتبه‌بندی خود لحاظ می‌کند، رتبه 226 دنیا و رتبه دوم ایران (بعد از دانشگاه تهران) را در اختیار دارد. در میان واحدهای دانشگاهی نیز، برخی واحدها به صورت مستقل در رتبه‌بندی‌های مختلف صاحب عناوینی هستند، برای مثال واحد نجف‌آباد (در استان اصفهان) در رتبه‌بندی تایمز (سال 2023) با کسب رتبه 501 تا 600 موفق شده در میان دانشگاه‌های ایران رده هشتم را به دست آورد. از نظر تعداد دانشجو، دانشگاه آزاد اسلامی رتبه ششم دانشگاه‌های جهان را در اختیار دارد.

هر سال از سوی این دانشگاه، فراخوانی برای جذب دانشجویان خارجی منتشر می‌شود. پذیرش دانشجوی غیر ایرانی در این دانشگاه‌ها بر اساس سوابق تحصیلی صورت می‌گیرد. بر اساس اعلام مسئولان این دانشگاه، در سال 2022 حدود 60 هزار دانشجوی غیر ایرانی در واحدهای مختلف این دانشگاه در سراسر ایران به تحصیل مشغول بوده‌اند.

دانشگاه آزاد اسلامی پنج واحد برون‌مرزی نیز در شهرهای بغداد (عراق)، بیروت (لبنان)، دوبی (امارات متحده عربی)، آکسفورد (انگلیس) و کابل (افغانستان) تاسیس کرده است.

اطلاعات

نام	دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاهی با 1.2 میلیون دانشجو
کشور	ایران
نوع	غیر انتفاعی
تعداد کل دانشجویان	1200000
تعداد دانشجویان خارجی	60000
تماس	02147352030
وب سایت	https://iau.ir/fa