دانشگاه باقرالعلوم، پاسخ به پرسش‌های جهانی با زبان فقه شیعی

دانشگاه باقرالعلوم قم، یکی از موسسات آموزش عالی غیر دولتی ایران است که در زمینه علوم انسانی اسلامی فعالیت می‌کند. این دانشگاه که زیر نظر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم فعالیت می‌کند، از ابتدا با حوزه‌های علمیه ارتباطی نزدیک داشته و دانشجویان خود را بیشتر، از بین طلاب علوم دینی برمی‌گزیند. بررسی مسائل روز جهان از دریچه فقه اسلامی و استخراج پاسخ‌ها به نیازها و سوالات جوامع از متون اسلامی، یکی از اهداف عمده دانشگاه باقرالعلوم به شمار می‌رود.

تاریخچه دانشگاه باقرالعلوم

نیاز طلاب علوم دینی به ارتقای سطح آگاهی‌های سیاسی و ارتباط مناسب‌تر با جهان اسلام و فرهنگ‌های جهان، ایده تاسیس دانشگاه باقرالعلوم را شکل داد. بدین ترتیب در سال 1984 میلادی (1363 خورشیدی) واحد اولیه این دانشگاه کار خود را آغاز کرد. در سال‌های ابتدایی فعالیت این واحد، دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت عمومی و تخصصی برگزار می‌شد. از سال 1987 میلادی (1366 خورشیدی) دوره‌های آموزش سیاسی دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم، شکل منسجم‌تری به خود گرفت و استقبال چشم‌گیر طلاب علوم دینی را به همراه آورد. حضور در دوره‌های آموزشی دانشگاه باقرالعلوم مشروط به اشتغال به دروس حوزوی بود.

در سال 1992 میلادی (1371 خورشیدی) موافقت نهادهای مسئول با ارتقای «موسسه آموزشی» به «موسسه آموزش عالی» جلب شد و در نهایت پس از گسترش فعالیت‌های آن، در اوایل سال 2006 میلادی (1384 خورشیدی) به «دانشگاه» ارتقا پیدا کرد.

فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی دانشگاه باقرالعلوم

چهار دانشکده ذیل ساختار آموزشی دانشگاه باقرالعلوم تاسیس شده است:

• زبان‌های خارجی با چهار گروه آموزشی انگلیسی، عربی، فرانسه و آلمانی

• فرهنگ، علوم اجتماعی و رفتاری دارای سه گروه آموزشی علوم اجتماعی، مدیریت راهبردی، مطالعات فرهنگی و ارتباطات

• تاریخ، تمدن و مطالعات سیاسی با سه گروه آموزشی مطالعات سیاسی، تاریخ و مطالعات فرهنگی و تمدنی

• فلسفه و اخلاق با دو گروه آموزشی فلسفه و کلام، اخلاق و تربیت و فلسفه‌های مضاف

علاوه بر این، گروه فقه مضاف این دانشگاه نیز با تشکیل گروه‌هایی نظیر فقه نظام حکمرانی، فقه نظام سلامت، فقه نظام اجتماعی، فقه نظام فرهنگی، فقه نظام اقتصادی و فقه علم و فناوری درباره نسبت فقه اسلامی با نیازهای روز جوامع به تحقیق و آموزش مشغول است.

سه فصلنامه علمی‌پژوهشی زیر نظر این دانشگاه منتشر می‌شود:

• علوم سیاسی: سابقه انتشار مجله علوم سیاسی به بیش از 25 سال می‌رسد و تا سال 2022، 100 شماره از آن منتشر شده است.

• تاریخ اسلام: به عنوان نخستین نشریه مطالعات تاریخی با رتبه علمی‌پژوهشی شناخته می‌شود و کار خود را از سال 2000 میلادی (1379 خورشیدی) آغاز کرده است.

• آیین حکمت: موضوع این فصلنامه پژوهش درباره شاخه‌های مختلف فلسفه اسلامی است و تا سال 2022، 50 شماره از آن منتشر شده است.

علاوه بر این در دانشگاه باقرالعلوم سه مجله با رتبه علمی‌تخصصی نیز منتشر می‌شود:

• فرهنگ پژوهش: مقالات علوم انسانی و اسلامی در حوزه تاریخ اسلام در این مجله منتشر می‌شود. تا سال 2023 تعداد شماره‌های این فصلنامه به 52 رسیده است.

• فلسفه حقوق: این نشریه که نسبت به دیگر نشریات دانشگاه جوان‌تر است (پایه‌گذاری در سال 2019 میلادی- 1398 خورشیدی)، به وسیله گروه فلسفه حقوق دانشگاه اداره می‌شود. هدف اصلی «فلسفه حقوق» ارتقای علمی نظام حقوقی بر اساس پژوهش‌های مبتنی بر فقه اسلامی است.

• مطالعات نظری تاریخ و تمدن: در سال 2023 طرح ایجاد این نشریه با هدف بهره‌برداری از تجربیات تاریخی در پاسخگویی به نیازهای تمدنی امروز، پیشنهاد شده است.

این دانشگاه پس از فراهم آوردن امکانات و پیش‌بینی‌های مورد نیاز، از سال 2020 مجوز جذب دانشجوی غیر ایرانی را دریافت کرد. در سال 2021، در رشته‌های سیاست‌گذاری فرهنگی، مدیریت راهبردی فرهنگ، مدیریت رسانه، دانش اسلامی مسلمین و اخلاق کاربردی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا فراخوان پذیرش دانشجویان غیر ایران را منتشر کرده است. این اتفاق سطح فعالیت‌ها و همکاری‌های بین‌المللی دانشگاه باقرالعلوم را ارتقا داده و بخشی از هدف‌گذاری مسئولان آن برای حضور بیشتر در عرصه‌های بین‌المللی و ارائه یافته‌های پژوهشی خود به محافل علمی جهان را تحقق بخشیده است.

اطلاعات

نام	دانشگاه باقرالعلوم، پاسخ به پرسش‌های جهانی با زبان فقه شیعی
کشور	ایران
نوع	دولتی
تماس	025321360
وب سایت	http://www.bou.ac.ir/Portal/Home/