نوقا، سوغات شیرین تبریز

ایرانی‌ها «نوقا» را یکی از سوغاتی‌های خوشمزه شهر تبریز می‌دانند. هر چند نمونه‌های مشابه این شیرینی در کشورهای دیگر هم یافت می‌شود، ولی نوقای تبریزی نسبت به گونه‌های مشابه خود تفاوت‌هایی دارد که آن را خاص می‌کند. تبریزی‌ها در زبان آذری، به نوقا «لوکا» می‌گویند. این شیرینی جزء پرطرفدارترین سوغات تبریز است و به دلیل دوام بالا، قیمت مناسب و تناسب با همه سلیقه‌ها، یک شیرینی پرمصرف محسوب می‌شود.

نوقا در کشورهای جهان

از ایتالیا گرفته تا آسیای میانه، شیرینی‌هایی به شکل نوقا وجود دارد، گاهی هم این اسم به شیرینی‌هایی که شاید از نظر ظاهری شباهتی با نوقا تبریز نداشته باشند، اطلاق می‌شود. ریشه این شیرینی را به جنوب اروپا و جنوب شرقی آسیا منسوب می‌کنند، ولی دقیقا مشخص نیست نخستین بار این شیرینی محبوب در کدام کشور یا ناحیه درست شده است.

نوقای تبریز، مواد اولیه و ویژگی‌ها

نوقا یک شیرینی از خانواده گز است. شاید کسی که با شیرینی‌های ایرانی آشنایی نداشته باشد، نوقا و گز اصفهان را با هم اشتباه بگیرد، در حالی که نوقا از نظر انعطاف و مواد تشکیل‌دهنده، با گز تفاوت دارد. به خاطر آن که نوقا نرم‌تر از گز است، آن را در بین دو نان میکادو قرار می‌دهند و گاهی درون نایلونی شفاف می‌پیچند تا قالب‌های آن به هم نچسبد و شکل خود را حفظ کند.

در نوقا تبریز از سفیده تخم مرغ، شکر یا عسل، گردو و وانیل استفاده می‌شود. این شیرینی را در طعم‌های وانیلی، کاکائویی و آجیلی درست می‌کنند. در تهیه نوقا تبریز، گاهی از مغز گردو، مغز بادام و مغز فندق استفاده می‌شود که لذت خوردن آن را بسیار بالا می‌برد. بسیاری از مردم تبریز دوست دارند نوقا را همراه چای داغ مصرف کنند، این دو در کنار هم، یکی از بهترین دوگانه‌های خوراکی را شکل می‌دهند! پس به شما پیشنهاد می‌کنیم در صورتی که به تبریز سفر کردید، آن را امتحان کنید.

شیوه پخت نوقا

برای پخت نوقا به این مواد نیاز خواهید داشت:

شکر: یک پیمانه

سفیده تخم مرغ: یک عدد

گلاب: نصف پیمانه

گلوکز: نصف پیمانه

پودر هل و وانیل: هر کدام نصف قاشق چای‌خوری

مغز پسته، بادام و گردو: 150 تا 200 گرم

شکر و گلاب را درون یک قابلمه بریزید. محتویات قابلمه را روی حرارت خیلی کم، به آرامی هم بزنید تا شکر کاملا حل شود. توجه کنید که در این مرحله مواد نباید بجوشد و حجم آن در اثر تبخیر زیاد، کاهش یابد. سپس گلوکز را به آن اضافه کنید و حرارت را بیشتر کنید تا مواد کمی بجوشد. برای آن که مواد به غلظت مناسب برسد، بین پنج تا 10 دقیقه زمان نیاز است.

در این مدت می‌توانید در ظرفی دیگر، یک سفیده تخم مرغ، نصف قاشق چایخوری پودر هل و وانیل را هم بزنید تا مخلوطی یک دست شکل بگیرد. پس از آن، ظرف روی شعله را بردارید و به سفیده تخم مرغ که دیگر به خوبی با دیگر مواد ترکیب شده، اضافه کنید. این کار را به آهستگی انجام دهید تا مواد به بهترین شکل ممکن ترکیب شود. در این حین باید هم زدن را هم با سرعت یکنواخت ادامه دهید. بعد از این که اضافه کردن مواد تمام شد، سرعت هم زدن را بالاتر ببرید و کار را تا جایی ادامه دهید که یک مخلوط غلیظ چسب‌مانند شکل بگیرد. حالا نوبت اضافه کردن مغزه‌هاست. در این مرحله کمی مایه را هم بزنید تا مغزه‌ها به خوبی به آن آغشته شود.

جداره درونی یک ظرف مربعی‌شکل را که دیواره‌های بلند دارد، به روغن آغشته کنید. یک نایلون در آن پهن کنید، به شکلی که نایلون به اندازه‌ای که روی ظرف را بگیرد، از آن بیرون بزند. دو تکه نان میکادو را متناسب با ابعاد کف ظرف، برش دهید. یک تکه را کف ظرف بگذارید، مخلوطی را که درست کرده‌اید روی آن بریزید و پهن کنید، سپس نان دیگر را روی آن بگذارید و خوب فشار دهید. نایلون را تا کنید تا روی ظرف را بگیرد، سپس آن را درون یخچال بگذارید. بعد از پنج تا شش ساعت، نوقا آماده برش زدن است.

اگر می‌خواهید بافت نوقا انسجام بهتری به خود بگیرد، روی ظرفی که درون یخچال می‌گذارید، یک وزنه بگذارید. بعد از برش زدن نیز، تکه‌های نوقا را در یخچال نگهداری کنید تا ماندگاری بیشتری داشته باشد.

اطلاعات

نام	نوقا، سوغات شیرین تبریز
کشور	ایران
ناحیه	آذربایجان شرقی
نوع	شیرینی و تنقلات
ثبت	ملی
گستره پخت	محلی