دانشگاه علوم و فنون مازندران، نخستین دانشگاه غیرانتفاعی غیردولتی در ایران

می‌توان دانشگاه جندی‌شاپور را نخستین دانشگاه ایران دانست، بدین ترتیب سابقه آموزش عالی در ایران به بیش از 18 قرن می‌رسد. دانشگاه جندی‌شاپور که بقایای آن هنوز هم در نواحی جنوب ایران به چشم می‌خورد، مرکزی برای گرد آمدن بزرگ‌ترین دانشمندان آن زمان بوده است. حتی یک بیمارستان نیز در کنار این دانشگاه وجود داشت و تسهیلات ویژه و بی‌نظیری در اختیار بیمارانی که برای مداوای خود به آن مراجعه می‌کردند، قرار می‌گرفت. با این وجود، سابقه وجود مراکز آموزش عالی در ایران، به سبک و شیوه مدرن، به حدود 100 سال می‌رسد. در این مدت، با تحولاتی که در نظام آموزش عالی ایران پدید آمد، به تدریج روش‌های جدیدی برای مدیریت واحدهای آموزشی در پیش گرفته شد که ورود بخش غیر دولتی به این عرصه و ایجاد دانشگاه‌هایی که به صورت مستقل و بدون وابستگی به بودجه‌های دولتی به فعالیت می‌پرداختند، از آن جمله بود. دانشگاه علوم و فنون مازندران، از این حیث که نخستین دانشگاه غیرانتفاعی غیردولتی در ایران به شمار می‌رود، ویژگی ممتازی دارد. این دانشگاه که بیش از سه دهه قدمت دارد، در شهر بابل مازندران قرار گرفته است.

تاریخچه دانشگاه علوم و فنون مازندران

با افزایش شمار جمعیت جوان ایران و تحولی که در نظام آموزشی آن رخ داده بود، در اوایل 1990 میلادی (1370 خورشیدی) برنامه‌ای برای گسترش واحدهای آموزش عالی کشور مطرح شد. این برنامه به بخش‌ غیر دولتی اجازه می‌داد با استفاده از امکانات مختلفی که در دسترس دارد، دانشگاه‌هایی را تاسیس و با رعایت ضوابط و مقررات موجود، فعالیت کند. بدین ترتیب دانشگاه‌های غیر دولتی رسمیت پیدا کردند و دانشگاه علوم و فنون مازندران، به عنوان نخستین دانشگاه غیرانتفاعی غیر دولتی، در سال 1992 میلادی (1371 خورشیدی) کار خود را آغاز کرد.

این دانشگاه در سه مقطع کاشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا به ارائه محتوای آموزشی مشغول است. 36 رشته و گرایش تحصیلی در قالب 13 گروه آموزشی به دانشجویان این دانشگاه ارائه می‌شود. همچنین سه دانشکده فنی و مهندسی (پنج گروه آموزشی)، مهندسی صنایع و کامپیوتر (سه گروه آموزشی) و علوم انسانی و مدیریت (پنج گروه آموزشی) ذیل ساختار مدیریتی این دانشگاه تعریف شده‌اند.

برخورداری از 17 هزار متر مربع فضای آموزشی، 12 کارگاه و 24 آزمایشگاه، امکان بهره‌مندی دانشجویان و پژوهشگران دانشگاه علوم و فنون مازندران از تجهیزات پژوهشی را گسترش داده است. وجود این امکانات، این دانشگاه را همواره به عنوان یکی از دانشگاه‌های غیرانتفاعی برتر ایران مطرح کرده است.

فعالیت‌های پژوهشی دانشگاه علوم و فنون مازندران

انتشار 1396 مقاله در مجلات و همایش‌های داخلی، 488 مقاله در ISI و برگزاری چهار کنفرانس علمی از جمله فعالیت‌های پژوهشی دانشگاه و دانشجویان آن تا سال 2023 میلادی به شمار می‌رود. چهار کنفرانس برگزارشده در این دانشگاه عبارتند از:

1. سیزدهمین کنفرانس بین‌المللی مهندسی صنایع: این رویداد دو روزه در سال 2017 میلادی (1395 خورشیدی) برگزار و در آن مقالاتی در ارتباط با آخرین پیشرفت‌های مهندسی صنایع در جهان، ارائه شد.

2. هفدهمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت و کاربردهای فناوری و اطلاعات: این رویداد علمی در اوایل سال 2017 میلادی (1395 خورشیدی) برگزار شد و مقالاتی را در حوزه علوم کامپیوتر و سیستم‌های اطلاعاتی پذیرش و منتشر کرد.

3. دوازدهمین کنفرانس بین‌المللی انجمن ایرانی تحقیق در عملیات: رویداد دو روزه مربوط به این کنفرانس، در سال 2019 برگزار شد.

4. هشتمین کنفرانس بین‌المللی فناوری و مدیریت انرژی: این رویداد علمی با در نظر گرفتن مباحث به‌روز در حوزه انرژی، مهندسی و فناوری، در سال 2023 میلادی با همکاری انجمن علمی انرژی ایران برپا شد.

بر اساس اطلاعات موجود در پایگاه مرجع دانشگاه‌های ایران، این دانشگاه در سال 2023 میلادی 50 عضو هیات علمی و حدود سه هزار دانشجو داشته است.

فعالیت‌های بین‌المللی دانشگاه علوم و فنون مازندران

ایجاد ارتباط با مراکز علمی و پژوهشی خارج از کشور، به عنوان یکی از راه‌های ارتقای سطح علمی دانشگاه علوم و فنون مازندران، مورد توجه مسئولان آن بوده است. این دانشگاه به طور خاص با دو دانشگاه هندوستان و یک دانشگاه کره جنوبی همکاری‌های علمی بالایی به وجود آورده است. اعزام دانشجویانی در مقاطع تحصیلات تکمیلی به این دانشگاه‌ها، از جمله همکاری‌های دانشگاه علوم و فنون مازندران با آن‌ها بوده است.

اطلاعات

نام	دانشگاه علوم و فنون مازندران، نخستین دانشگاه غیرانتفاعی غیردولتی در ایران
کشور	ایران
نوع	دولتی
تعداد کل دانشجویان	3000
تماس	۰۱۱۳۲۱۹۱۲۰۵
وب سایت	https://www.ustmb.ac.ir/