دانشگاه گیلان، قطب آموزش‌های مرتبط با کشاورزی و جنگل‌داری

تحصیل در دانشگاه گیلان؛ دانشگاهی پیشرو در قلب سرسبز شمال ایران

در شمال ایران، در حاشیه دریای کاسپین، استانی سرسبز و حاصل‌خیز قرار دارد که به جنگل‌های انبوه، بارش‌های فراوان و زمین‌های کشاورزی‌اش مشهور است؛ استان گیلان. این منطقه از دیرباز یکی از قطب‌های کشاورزی و اقتصادی ایران بوده و به دلیل موقعیت جغرافیایی ممتاز، پیوندی عمیق با محیط زیست و توسعه پایدار دارد. در این میان، دانشگاه گیلان به عنوان بزرگ‌ترین و مهم‌ترین مرکز آموزش عالی شمال کشور، نقشی کلیدی در رشد علمی، صنعتی و فرهنگی این منطقه ایفا می‌کند.

تاریخچه و شکل‌گیری دانشگاه

تأسیس دانشگاه گیلان به سال ۱۹۷۴ میلادی (۱۳۵۳ خورشیدی) بازمی‌گردد. این دانشگاه نتیجه توافق‌نامه‌ای میان دولت‌های ایران و آلمان غربی بود که هدف آن ایجاد یک مرکز آموزش عالی پیشرفته در شمال ایران بود.

در آن دوران، دو مرکز آموزش عالی دیگر در استان فعال بودند:

• مدرسه عالی بازرگانی رشت

• مدرسه عالی مدیریت لاهیجان

دو سال پس از آغاز به کار دانشگاه گیلان، این دو مرکز در آن ادغام شدند تا آموزش عالی استان به شکل منسجم‌تری ادامه یابد.

با پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۹۷۹ میلادی (۱۳۵۷ خورشیدی)، همکاری با آلمان پایان یافت و دانشگاه گیلان فعالیت خود را به‌طور مستقل ادامه داد. در آن زمان، این دانشگاه تنها ۸ رشته تحصیلی و ۵۰۰ دانشجو داشت. اما به‌تدریج با گسترش رشته‌ها و دانشکده‌ها، به یکی از قطب‌های علمی کشور بدل شد.

در دهه‌های بعد، دانشکده‌های جدیدی از جمله علوم پایه، فنی، علوم کشاورزی، علوم انسانی و پزشکی به مجموعه دانشگاه افزوده شدند و روند توسعه فیزیکی و علمی آن شتاب گرفت.

معرفی دانشگاه گیلان در یک نگاه

مشخصات کلی

• سال تأسیس: ۱۹۷۴ میلادی (۱۳۵۳ خورشیدی)

• نوع: دانشگاه جامع دولتی

• مکان: رشت، استان گیلان، ایران

• تعداد دانشجویان: بیش از ۱۸,۰۰۰ نفر

• اعضای هیئت علمی: حدود ۶۰۰ نفر (تمام‌وقت)

• تعداد رشته‌ها و گرایش‌ها: ۵۴۴ رشته در سه مقطع تحصیلی

• پژوهشکده‌های فعال: ۲ مرکز پژوهشی تخصصی

دانشکده‌ها و گروه‌های آموزشی

دانشگاه گیلان دارای ۱۰ دانشکده فعال است که طیف گسترده‌ای از رشته‌های علمی، فنی، هنری و کشاورزی را پوشش می‌دهند:

1. دانشکده ادبیات و علوم انسانی

2. دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی

3. دانشکده فنی و مهندسی شرق گیلان

4. دانشکده مهندسی مکانیک

5. دانشکده منابع طبیعی

6. دانشکده معماری و هنر

7. دانشکده علوم کشاورزی

8. دانشکده علوم ریاضی

9. دانشکده علوم پایه

10. دانشکده فنی

این مجموعه، گسترده‌ترین شبکه آموزش عالی در شمال کشور را تشکیل می‌دهد و سالانه هزاران دانشجو را در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری پذیرش می‌کند.

پژوهش و نوآوری

دانشگاه گیلان به دلیل موقعیت جغرافیایی و اقلیمی خود، همواره یکی از مراکز مهم پژوهش در حوزه‌های محیط زیست، منابع طبیعی، کشاورزی و علوم دریایی بوده است.

در حال حاضر دو پژوهشکده فعال به عنوان مراکز اصلی تحقیقاتی دانشگاه شناخته می‌شوند:

1. پژوهشکده گیلان‌شناسی

این پژوهشکده در سال ۲۰۱۴ میلادی (۱۳۹۳ خورشیدی) تأسیس شد و هدف آن، مطالعه فرهنگ، اقلیم، تاریخ و زیست‌بوم استان گیلان است. تمرکز این مرکز بر توسعه پایدار، بهره‌برداری اصولی از منابع طبیعی و ارتقای کیفیت زندگی در منطقه شمال کشور است.

2. پژوهشکده حوزه دریای کاسپین

این پژوهشکده در سال ۲۰۰۵ میلادی (۱۳۸۴ خورشیدی) با هدف پژوهش درباره بزرگ‌ترین دریاچه جهان، دریای کاسپین، تأسیس شد. این مرکز سه آزمایشگاه تخصصی دارد:

• مهندسی رودخانه و دریا

• بیولوژی دریا

• آب و پساب

و سه گروه پژوهشی در حوزه‌های:

• علوم دریایی

• صنایع دریایی

• آب و محیط زیست

این پژوهشکده نقش مهمی در شناخت علمی اکوسیستم کاسپین و ارتقای تعامل پایدار میان انسان و محیط ایفا می‌کند.

جایگاه علمی و رتبه‌بندی‌های جهانی

دانشگاه گیلان در ارزیابی‌های جهانی، همواره در جمع دانشگاه‌های برتر ایران قرار دارد.

• در رتبه‌بندی شانگهای ۲۰۲۳، در رشته مهندسی مکانیک موفق به کسب رتبه ۳۰۱ تا ۴۰۰ جهانی شد.

• در نظام رتبه‌بندی ISC (۲۰۲۱) نیز در رشته علوم کشاورزی با رتبه ۵۰۱ تا ۶۰۰ جهانی، از برترین دانشگاه‌های ایران معرفی شده است.

• همچنین در نظام‌های تایمز (THE) و لیدن (Leiden)، دانشگاه گیلان در زمره دانشگاه‌های برتر خاورمیانه قرار دارد.

این دستاوردها، جایگاه دانشگاه گیلان را به عنوان یکی از قطب‌های علمی و پژوهشی ایران در حوزه کشاورزی، منابع طبیعی و مهندسی تثبیت کرده است.

همکاری‌های بین‌المللی

دانشگاه گیلان همکاری‌های گسترده‌ای با دانشگاه‌ها و مراکز علمی سراسر جهان دارد. از جمله:

• عضویت فعال در اتحادیه دانشگاه‌های دولتی کشورهای حاشیه خزر

• امضای تفاهم‌نامه‌های همکاری علمی با دانشگاه‌های معتبر جنوب شرق آسیا و اتحادیه اروپا

• مشارکت در طرح‌های پژوهشی مشترک در زمینه فناوری‌های نوین کشاورزی، انرژی‌های تجدیدپذیر و مدیریت محیط زیست

این ارتباطات بین‌المللی، بستر مناسبی برای تبادل استاد و دانشجو، برگزاری کارگاه‌های علمی و اجرای پروژه‌های تحقیقاتی مشترک فراهم کرده است.

دانشجویان بین‌المللی

در سال ۲۰۲۳ میلادی بیش از ۳۰۰ دانشجوی غیر ایرانی در دانشگاه گیلان مشغول به تحصیل بودند.
دانشگاه هر سال با انتشار فراخوان بین‌المللی، متقاضیان خارجی را برای ثبت‌نام در رشته‌های متنوع خود دعوت می‌کند.

به منظور ارائه خدمات جامع به این دانشجویان، واحدی با عنوان اداره دانشجویان بین‌المللی در دانشگاه فعال است که مسئولیت ارائه خدمات آموزشی، اقامتی و فرهنگی را بر عهده دارد.

برنامه توسعه دانشگاه گیلان بر افزایش ظرفیت پذیرش دانشجویان بین‌المللی و گسترش تعاملات علمی فرامرزی متمرکز است.

امکانات و خدمات رفاهی

دانشگاه گیلان به عنوان یکی از بزرگ‌ترین پردیس‌های آموزشی شمال کشور، دارای امکانات متنوع و استاندارد برای دانشجویان است:

• خوابگاه‌های مجهز برای دختران و پسران

• کتابخانه مرکزی با منابع گسترده فارسی و انگلیسی

• آزمایشگاه‌های تخصصی فنی، مهندسی و علوم دریایی

• سالن‌های ورزشی و مجموعه‌های فرهنگی

• مراکز فناوری اطلاعات و دسترسی به اینترنت پرسرعت

• رستوران‌ها و کافه‌تریاهای دانشجویی

• فضای سبز و محیطی آرام برای تحصیل و پژوهش

چشم‌انداز آینده

دانشگاه گیلان در مسیر تبدیل شدن به مرکز علمی برتر شمال کشور و قطب مطالعات دریای کاسپین گام برمی‌دارد. اهداف راهبردی دانشگاه شامل:

• توسعه همکاری‌های علمی با کشورهای حاشیه خزر

• گسترش رشته‌های میان‌رشته‌ای در حوزه محیط زیست و کشاورزی

• ارتقای جایگاه دانشگاه در رتبه‌بندی‌های جهانی

• جذب گسترده‌تر دانشجویان خارجی و پژوهشگران بین‌المللی

بهترین و مطمئن‌ترین راه برای اخذ پذیرش در دانشگاه‌های ایران، استفاده از خدمات مؤسسات مجاز جذب دانشجو است که تحت نظارت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری فعالیت می‌کنند. 

سامانه آنلاین متمرکز  iranian.university، با مجوز رسمی از وزارت علوم اطلاعات کاملی از  دانشگاه‌های بین المللی ایران به همراه رشته های قابل پذیریش در هر دانشگاه را برای دانشجویان فراهم کرده است. در این سامانه، متقاضیان می‌توانند بر اساس شهر، رشته تحصیلی، شهریه و سایر معیارهای مورد نظر، دانشگاه مناسب خود را به‌سادگی انتخاب کنند.