خیابان ولیعصر تهران، طولانی‌ترین خیابان جنوب غرب آسیا

امروزه بخش زیادی از محتوای فضای مجازی به شکل «ولاگ» تولید می‌شود. این نوع محتواها، به جای متن، روی تولیدات تصویری متمرکز هستند. در میان انواع ولاگ‌ها، نمایش زندگی روزمره مردم در کوچه و خیابان‌ها طرفداران زیادی دارد. بعضی‌ها هستند که پیاده در خیابان‌های مشهور و شلوغ شهرهای مختلف قدم می‌زنند و فیلم آن را به اشتراک می‌گذارند. این فیلم‌ها اتفاقا بازدید زیادی هم به خود جلب می‌کنند... در تهران، یکی از خیابان‌های مشهور که خیلی هم مورد توجه ولاگرهاست، «خیابان ولیعصر» است؛ خیابانی که از مناطق جنوبی تا شمال شهر کشیده شده و لقب طولانی‌ترین خیابان جنوب غرب آسیا را به خود اختصاص داده است. این خیابان یک شاهراه حیاتی برای شهر تهران است و در مسیر آن دیدنی‌های زیادی وجود دارد.

تاریخچه خیابان ولیعصر تهران

خیابان ولیعصر تهران با 18 کیلومتر درازا، طولانی‌ترین خیابان ایران و جنوب غرب آسیا و یکی از 10 خیابان طولانی جهان به شمار می‌آید. این خیابان در جهت شمال جنوب کشیده شده است. جنوب این خیابان به میدان راه‌آهن و شمال آن به میدان تجریش ختم می‌شود. این مسیر ابتدا با نام «جاده مخصوص پهلوی» احداث شد. در آن زمان تهران هنوز تا این حد وسعت پیدا نکرده بود، ولی به تدریج با گسترش شهر و ساختمان‌سازی در اطراف خیابان، نام آن به «خیابان پهلوی» تغییر کرد. پس از انقلاب اسلامی (1979 میلادی) نام خیابان مدتی به «مصدق» (نخست‌وزیر ایران در ابتدای دهه 1950 میلادی که صنعت نفت ایران در زمان او ملی شد) تغییر کرد، ولی در نهایت به صورت رسمی به «ولیعصر» تغییر نام داد و تا امروز هم به همین نام شناخته می‌شود.

در ابتدای تاسیس خیابان ولیعصر، تنها درباریان و وابستگان آنان اجازه داشتند از این خیابان عبور کنند

قدیمی‌ترین بخش خیابان، بین خیابان قزوین تا خیابان انقلاب واقع شده است. پیش از احداث خیابان ولیعصر، هر بخش از این محدوده نام جداگانه‌ای داشت، ولی با شروع ساخت خیابان از سال 1921 میلادی (1300 خورشیدی) این مسیرها به هم پیوستند و هویتی واحد پیدا کردند. برخی دلیل ساخت این خیابان را ایجاد مسیری بین کاخ مرمر و کاخ سعدآباد عنوان کرده‌اند؛ دو کاخی که محل سکونت شاهان قاجار و پس از آنان، رضاخان (سلطنت از 1925 تا 1941 میلادی) بود. تا پیش از سقوط رضاخان این جاده به شکل اختصاصی مورد استفاده درباریان و وابستگان آنان قرار می‌گرفت و مردم برای رفتن به مناطق شمالی تهران، از مسیری دیگر استفاده می‌کردند. چهره خیابان تقریبا پس از سال 1953 میلادی (1332 خورشیدی) با افزایش ساختمان‌سازی در اطراف آن، خصوصا نیمه شمالی، دگرگون شد. در سال‌های بعد احداث میدان ونک، تاسیسات رادیو تلویزیون ملی ایران و چندین فروشگاه، سینما، رستوران و کافه، به خیابان ولیعصر پویایی و نشاط بخشید. امروزه این خیابان به خاطر وجود این مراکز، بسیار شلوغ و پر رفت و آمد است و به عنوان یکی از دیدنی‌ترین جلوه‌های شهری تهران شناخته می‌شود.

در طول خیابان ولیعصر مراکز خرید و پاساژهای بسیاری وجود دارد

ویژگی‌های خیابان ولیعصر تهران

خیابان ولیعصر را با چنارهای کهنسال و رفیعش می‌شناسند. در سال‌های آغازین تاسیس خیابان (1939 میلادی/ 1318 خورشیدی)، دو طرف آن با حدود 18 هزار اصله چنار درختکاری شد. تعداد درختان خیابان در سال‌های بعد به دلیل اجرای عملیات مختلف عمرانی کاهش پیدا کرد، ولی هنوز هم خصوصا در بخش‌های شمالی، چنارها به زیبایی خودنمایی می‌کنند.

ساختمان تئاتر شهر در محل تلاقی خیابان‌های ولیعصر و انقلاب

پیمودن طول خیابان ولیعصر برای کسانی که قصد تهران‌گردی دارند، گزینه جذابی است؛ البته به شرطی که گرفتار ترافیک‌های متراکم نشوند! در طول این خیابان مراکز خرید بزرگ، بوستان‌ها، مراکز فرهنگی و دفاتر اداری و تجاری پرشماری قرار دارند. بوستان ساعی و بوستان ملت، از جمله بزرگ‌ترین پارک‌های تهران، از طریق خیابان ولیعصر در دسترس هستند. خط هفت سامانه اتوبوس تندروی تهران از میدان راه‌آهن تا میدان تجریش را طی می‌کند و گزینه مناسبی برای بازدید از این خیابان است. بخش بزرگی از خط سه متروی تهران نیز از زیر این خیابان عبور می‌کند و امکان دسترسی به قسمت‌های مختلف این خیابان را فراهم می‌آورد.

مسیر خیابان ولیعصر تهران مناطق یک، سه، شش و 11 شهرداری این شهر را به هم متصل می‌کند. به ترتیب از جنوب به شمال، راه‌آهن، منیریه، ولیعصر، ونک و تجریش اصلی‌ترین میدان‌های واقع در مسیر خیابان ولیعصر هستند. همچنین این خیابان در چهارراه ولیعصر با خیابان انقلاب، یکی از خیابان‌های مهم شهر در مسیر شرقی غربی تقاطع دارد. خیابان‌های امام خمینی، پاستور، جمهوری، طالقانی، مطهری، بهشتی، بلوارهای کشاورز و میرداماد و بزرگراه‌های همت، حقانی، نیایش، مدرس و چمران نیز به خیابان ولیعصر متصل هستند.

بوستان ملت یکی از بوستان‌هایی که در مسیر خیابان ولیعصر قرار دارد

ثبت ملی خیابان ولیعصر

خیابان ولیعصر تنها یک معبر شهری نیست، بلکه مسیری است که در آن می‌توان جلوه‌هایی از زندگی و مردم شهر تهران را مشاهده کرد. از این رو این خیابان در سال 2011 میلادی (1390 خورشیدی) در فهرست میراث ملی ایران ثبت شد.