مجموعه فرهنگی سرچشمه، یادمانی برای شهدای انقلاب اسلامی

یکشنبه 28 جون 1981 (هفتم تیر 1360) روز مهم و اندوهباری در تاریخ معاصر ایران محسوب می‌شود؛ روزی که یک انفجار تروریستی، 73 نفر از اعضای «حزب جمهوری اسلامی» را که در حال برگزاری جلسه‌ای پیرامون مسائل کشور بودند، به شهادت رساند. «سید محمد بهشتی»، رئیس وقت شورای عالی قضایی و دیوان عالی کشور که دبیر کل حزب نیز محسوب می‌شد، شاخص‌ترین شهید این حادثه بود. به جز او، چهار وزیر، 13 معاون وزیر، یک فرماندار، سه رئیس سازمان، پنج مدیرعامل و 27 نماینده مجلس نیز در میان شهدا حضور داشتند. شمار حاضران جلسه حدود 130 نفر بود... این رویداد در دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی رخ داد. عامل این انفجار، سازمان تروریستی مجاهدین خلق  بود که به جز این عملیات، در آن سال‌ها چندین عملیات دیگر را نیز برای ترور مردم و مسئولان جمهوری اسلامی اجرا کرد. گفته می‌شود فردی که مسئولیت برگزاری جلسات حزب را بر عهده داشت، نفوذی سازمان مجاهدین خلق و عامل انفجار بوده است...

سید محمد بهشتی که بود؟

سید محمد بهشتی در سال 1928 میلادی (1307 خورشیدی) در اصفهان به دنیا آمد. پدرش یک روحانی و از اساتید حوزه علمیه اصفهان بود. بهشتی از کودکی به فراگیری دروس دینی پرداخت و همزمان مدارج تحصیلی معمول را نیز سپری کرد. وی در جوانی به قم رفت تا تحصیلات دینی خود را ادامه دهد. او پس از دریافت مدرک دیپلم، به دانشگاه تهران وارد شد و در رشته معقول (فلسفه و حکمت اسلامی) مدرک کارشناسی گرفت. بهشتی در سال 1974 میلادی (1353 خورشیدی) از رساله دکترای خود دفاع کرد. وی در دوران دانشجویی، همزمان با رویدادهایی همچون قیام 1963 میلادی (1342 خورشیدی) به مبارزات سیاسی وارد شد و در سال‌های بعد فعالیت‌های سیاسی و تشکیلاتی خود را ادامه داد. بدین ترتیب حتی سفر او در اوایل سال 1965 میلادی (1343 خورشیدی) به هامبورگ که زمینه‌ساز شکل‌گیری «مرکز اسلامی هامبورگ» بود، رنگ و بویی سیاسی پیدا کرد و به زمینه‌ای برای مبارزه با رژیم حاکم تبدیل شد. او دو سال بعد از سفر به آلمان، در بازگشت به ایران ممنوع‌الخروج شد و نتوانست از ایران خارج شود، با این حال از مبارزات سیاسی دست نکشید. در جریان پیروزی انقلاب اسلامی، سید محمد بهشتی یکی از چهره‌های تاثیرگذار بود. وی از 1979 میلادی (1358 خورشیدی) تا زمان شهادتش، رئیس شورای عالی قضایی و دیوان عالی کشور بود. نقش بهشتی در تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی بسیار برجسته و بی‌بدیل بود.

سردیس دکتر سید محمد بهشتی در موزه مجموعه فرهنگی سرچشمه

مجموعه فرهنگی سرچشمه، فعالیت‌ها و تاریخچه

حزب جمهوری اسلامی پس از پیروزی انقلاب اسلامی (1979 میلادی) به عنوان یکی از احزاب مهم ایران شناخته می‌شد. اعضای این حزب، روزهای یکشنبه برای بررسی مسائل روز کشور در مکانی در محله «سرچشمه» تهران گرد هم جمع می‌شدند. البته نخستین جلسه این حزب، نه در این محل، بلکه در مکانی به نام «کانون توحید» برگزار شد. کانون توحید در خیابانی واقع بود که در آن زمان «کندی» نام داشت ولی بعدا به «توحید» تغییر نام داد. ساختمان سرچشمه یک سالن، چند اتاق و یک محوطه روباز داشت که از آن به عنوان زمین بسکتبال استفاده می‌‌شد. پس از وقوع انفجار تروریستی، این محل به مخروبه تبدیل شد، ولی در سال 2012 میلادی (1391 خورشیدی)، در همان مکانی که روزی دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی بود، مجموعه‌ای فرهنگی تاسیس شد که امروزه با نام «یادمان شهدای هفتم تیر» شناخته می‌شود. در لوح یادبود بنا، از آن به عنوان مجموعه‌ای که یادآور بخش مهمی از تاریخ انقلاب اسلامی است، یاد شده است. این یادمان بخشی از «مجموعه فرهنگی سرچشمه تهران» است و در آن موزه‌ای برای معرفی شهدای حادثه تروریستی ایجاد شده است. در این موزه تصاویر، سردیس‌ها و برخی وسایل شهدا به چشم می‌خورد.

کتابخانه مجموعه فرهنگی سرچشمه

این مجموعه دارای نگارخانه‌ای سرپوشیده و یک کتابخانه است. کتاب‌های موجود در کتابخانه عمدتا در موضوع تاریخ انقلاب اسلامی و فرهنگ ایثار و شهادت است. محلی نیز برای عرضه کتاب و محصولات فرهنگی در مجموعه وجود دارد. از تالار مجاور کتابخانه به عنوان محلی برای رونمایی از کتاب و برگزاری رویدادهای فرهنگی استفاده می‌شود. در فضای باز مجموعه، در محل وقوع انفجار، مکانی به نام «ایوان قتلگاه» ساخته شده است و در آن یک قوس، شبیه محراب‌های موجود در معماری ایرانی به چشم می‌آید که بلندای آن به 12 متر می‌رسد. بر بالای این محراب کتیبه‌ای حاوی آیات قرآن دیده می‌شود. در گوشه‌ای از مجموعه، «مسجد شهدای انقلاب اسلامی» قرار دارد که مناره و گنبد مزین به کاشی‌های فیروزه‌ای آن به زیبایی خودنمایی می‌کند.