موزه آبادان، بنایی زیبا که اشیایی ارزشمند در خود دارد

بعضی شهرها فقط یک شهر نیستند، بلکه یک فرهنگ هستند؛ یک تاریخ، یک داستان؛ داستانی که روایت دستاوردها و رنج‌های مردمانی است که در طول قرن‌ها تلاش کرده‌اند دنیایی زیبا بسازند.آبادانیکی از همین شهرهاست؛ شهری که با همه شهرهای ایران فرق دارد و نامش با نفت، مقاومت و فرهنگ جنوب گره خورده است. در دل این شهر و چسبیده بهدانشگاه صنعت نفت، موزه‌ای زیبا و پرمعنا قرار دارد: «موزه آبادان».

تاریخچه و ویژگی‌های موزه آبادان

موزه آبادان یکی از موزه‌های قدیمی ایران محسوب می‌شود که در سال 1961 میلادی (1340 خورشیدی) گشایش یافته است. موزه در زمینی به مساحت 3800 متر مربع، با زیربنایی حدود 840 متر مربع فعالیت می‌کند. قرار گرفتن موزه در کنار اروندرود و استفاده از المان‌های معماری گرمسیری مناطق جنوبی ایران، جلوه آن را زیباتر می‌کند. طرح اولیه موزه از «آندره گدار» است. وی یکی از چهره‌های تاثیرگذار در باستان‌شناسی، معماری و هنر مدرن ایران محسوب می‌شود. گدار در 1881 میلادی (1260 خورشیدی) در فرانسه متولد شد و در سال 1928 میلادی (1307 خورشیدی) به ایران آمد. بناهای مهمی همچون موزه ایران باستان، دانشگاه تهران، کتابخانه ملی ایران و موزه آبادان از طراحی‌های اوست. وی در طراحی‌های خود از مشخصات معماری ایرانی بهره برده است... یک گنبد به ارتفاع 22.5 متر که به صورت پلکانی و با الهام از برخی آثار جنوب ایران (به ویژه آرامگاه دنیال نبی در شهر شوش) طراحی شده، برجسته‌ترین بخش موزه آبادان به شمار می‌آید. این گنبد از هشت ستون تشکیل شده که با انحنایی ملایم بالا می‌روند و در نهایت در راس، به هم می‌رسند. این ستون‌ها در فواصلی منظم طبقاتی پلکانی را روی خود نگه داشته‌اند. بنا فرم‌هایی ساده و فاقد تزئینات بیش از حد دارد و در آن سقف‌های بلند، فضاهای باز و ترکیبی از آجر و گچ به عنوان اقتباسی از معماری جنوب ایران دیده می‌شود. برای انطباق هر چه بیشتر این ساختمان با اقلیم جنوب ایران از سایه‌اندازها، پنجره‌های بلند و نورگیر نیز استفاده شده است. با این اوصاف، آن چه این موزه را خاص می‌کند، پیوند آن با هویت آبادان است، به طوری که می‌توان رقص نور جنوب را در آن دید، صدای ترانه‌های بومی را از در و دیوار آن شنید و داستان‌هایی از روزگار پرمحنت و پرقِصه آبادان را به تماشا شست. نخل‌های تنومندی که صبورانه در کنار موزه به انتظار بازدیدکنندگان نشسته‌اند، زیبایی وصف‌ناشدنی این بنا را دوچندان کرده‌اند و به موزه حیات و پویایی بخشیده‌اند.

در آغاز دهه 1980 میلادی (1360 خورشیدی) به دلیل حمله رژیم بعث عراق به ایران، موزه تعطیل و اشیای آن به مکانی دیگر منتقل شد. از سر گیری مجدد فعالیت موزه در سال 2003 میلادی (1382 خورشیدی) صورت گرفت. پس از این دوره برای بهبود فضای موزه چند عملیات مرمت نیز روی بنا انجام شد.

اشیای موزه آبادان

موزه یک تالار اصلی و دو تالار جنبی دارد. تالار اصلی محل نمایش دائمی آثار باستان‌شناسی، مردم‌شناسی و هنرهای سنتی است و تالار جنبی اول به نمایش موقتی آثاری مرتبط با فرهنگ و صنایع دستی مردم جنوب ایران اختصاص دارد. در دیگر تالار مجموعه نیز کتابخانه و سالن اجتماعات فعالیت می‌کند.