تالاب یانیق، نگینی در جنوب آذربایجان شرقی

هشترود در جنوب استان آذربایجان شرقی قرار دارد و فاصله آن با شهر تبریز، 114 کیلومتر است. این شهر با داشتن طبیعتی زیبا، محلی دلپذیر برای گذران اوقات فراغت است. تالاب یانیق، یکی از زیباترین جلوه‌های طبیعی این منطقه است که به صورت نواری باریک، در کنار یک تپه واقع شده است. زیبایی مسحورکننده تالاب یانیق، قدم زدن در کنار آن و لذت بردن از مناظر اطراف را به خاطره‌ای لذت‌بخش تبدیل می‌کند.

تالاب‌ها و اهمیت زیست‌محیطی آن

در تعریف تالاب، آن را محیطی بین خشکی و آب می‌دانند که ممکن است همواره یا در برخی از مواقع سال، دارای آب باشد. پوشش گیاهی اطراف تالاب‌ها محلی مناسب برای زندگی پرندگان و حیوانات است. تالاب‌ها مکان‌هایی مناسب برای رشد انواع گیاهان آبزی به شمار می‌روند. بسیاری از تالاب‌ها محلی برای استراحت پرندگان کوچ‌نشین است. علاوه بر آن، تالاب‌ها با نگه‌داشتن آب‌های سطحی در خود، از وقوع سیل جلوگیری می‌کنند.

ویژگی‌های تالاب یانیق

ارتفاع تالاب یانیق از سطح دریا، حدود 1600 متر است. این تالاب به دو بخش کوچک و بزرگ تقسیم شده و عمق هر بخش در بیشترین حالت، از دو متر تجاوز نمی‌کند. فاصله دو قسمت تالاب یانیق، حدود 1.5 کیلومتر است. حوزه آبریز تالاب یانیق از زمین‌های زراعی و چمنزارها پوشیده شده‌اند، از این رو به جز چند درخت بید، درخت یا درختچه‌ای در اطراف تالاب دیده نمی‌شود. بدین ترتیب از نظر پوشش گیاهی، تالاب یانیق دارای دو نوع پوشش زراعی و مرتعی است. در مراتع نیز گیاهان استپی و نیمه استپی و علف‌های هرز روییده‌اند. این قسمت‌ها برای چرای دام مورد استفاده قرار می‌گیرد، با این وجود افراط در چرای دام، موجب شده مراتع دچار فقر نسبی شوند.

جگن و آلاله که معمولا به صورت فصلی در اطراف تالاب می‌رویند، از جمله گیاهان مخصوص آن هستند. در فصول پر باران که وسعت تالاب افزایش پیدا می‌کند، گاهی این گیاهان به زیر آب می‌روند.

تالاب یانیق کوچک با نی‌زارهایی در اطراف آن احاطه شده است. همین ویژگی باعث می‌شود محیطی مناسب برای اختفا و زندگی پرندگان آب‌زی به وجود آید، به طوری که در میان این نی‌زارها، لانه‌های برخی پرندگان را می‌توان مشاهده کرد. اردک سر سفید یکی از مهم‌ترین گونه‌های جانوری این تالاب است.

کاربری تالاب یانیق

با توجه به فراوانی زمین‌های زراعی در اطراف تالاب یانیق، از آب آن برای آبیاری این زمین‌ها استفاده می‌شود. کشاورزان محلی با پمپ، آب این تالاب را به زمین‌های خود که گاهی در فاصله‌ای دور قرار دارند، منتقل می‌کنند.

بهترین زمان بازدید از تالاب یانیق

به خاطر عمق کم، تالاب یانیق در روزهای سرد سال یخ می‌بندد. دوره یخبندان تالاب ممکن است سالانه به پنج ماه هم برسد، ولی با گرم شدن هوا، پرندگان مهاجر از این تالاب به عنوان محیطی برای استراحت استفاده می‌کنند. از این رو فصل بهار و اوایل تابستان، بهترین زمان برای بازدید از این جاذبه طبیعی است.

این تالاب در نزدیکی روستایی به نام «یانیق» قرار دارد و برای بازدید از آن باید از هشترود، حدود 35 کیلومتر را به سوی مراغه طی کنید.