روستای نگل و داستان عجیبی که نام آن را در دنیا زبانزد کرد

استان کردستان یکی از استان‌های کوهستانی ایران است و همه‌ساله با گرم‌تر شدن هوا، گردشگران زیادی آن را به عنوان مقصد خود بر می‌گزینند. این استان زیبا در جای‌جای خود زیبایی‌هایی مسحورکننده دارد، ولی روستای نگل، یکی از روستاهای این استان، به جز جاذبه‌های طبیعی، به خاطر وجود یک قرآن تاریخی نیز مشهور است، قرآنی که بر اثر یک اتفاق کشف شد و آوازه روستا را جهانی کرد.

روستای نگل کجاست؟

روستای نگل یکی از توابع بخش کلاترزان شهرستان سنندج به شمار می‌آید و جمعیت آن حدود دو هزار نفر است. فاصله روستای نگل از سنندج نزدیک 65 کیلومتر است و دسترسی به آن از طریق جاده سنندج به مریوان امکان‌پذیر است.

روستای زیبای نگل در میانه یک دره قرار دارد و رودخانه شوشیر از جنوب آن می‌گذرد. در شمال روستا کوه «حسن عالی» و در جنوب شرق آن «پل چرمو» قرار دارد. نگل از جنوب شرقی به کوه «پل چرمو»، از جنوب به کوه «قژاکان»، از شمال غربی به دره «کانی چرمو» و کوه «کوره میانه»، از غرب و جنوب غربی به دره «کاچول» و از شمال شرقی به «رسنی دره» محدود می‌شود. زمستان‌های روستای نگل بسیار سرد و طولانی است، ولی تابستان‌های معتدلی دارد. وجود کوه‌ها، دره‌ها و رودخانه زیبایی که در این روستا قرار دارد، آن را برای فصل تابستان، به مقصدی محبوب تبدیل می‌کند... اما آن چه نام روستای نگل را در جهان پر آوازه کرده، نه دره‌ها و کوه‌های اطراف آن است، نه آب و هوای روح‌افزای تابستان‌های آن، بلکه اتفاقی است که به کشف یک قرآن بسیار قدیمی منجر شده است...

چگونه نام روستای نگل در جهان شناخته شد؟

روستای نگل نام خود را مرهون وجود یک قرآن بسیار قدیمی است که داستان جالبی درباره نحوه پیدا شدن آن، نقل می‌شود. بر اساس این داستان، حدود هزار سال پیش، چوپانی از آبادی‌های اطراف، گوسفندان خود را برای چرا به یکی از دره‌ها برده بود. زمانی که گوسفندان مشغول چرا بودند و چوپان استراحت می‌کرد، ناگهان گلی زیبا توجه او را جلب کرد. چوپان برای چیدن گل از جا برخاست و سعی کرد آن را طوری از زمین خارج کند که هیچ آسیبی به آن نرسد. بنابراین چاله کوچکی در زمین حفر کرد، ولی به شکلی عجیب، به یک صندوقچه برخورد. چوپان هر چه تلاش کرد، نتوانست این صندوقچه را به تنهایی از خاک بیرون آورد. بنابراین اهالی روستای خود را فراخواند تا با هم صندوقچه را از خاک بیرون بکشند. سرانجام صندوقچه با تلاش همه از خاک بیرون کشیده و قرآنی قدیمی در آن پیدا شد. اهالی روستا مکانی را که قرآن در آن پیدا شد مقدس شمردند و در آن جا مسجدی بنا کردند که به نام «عبدالله بن عمر» نامیده شد. رفته‌رفته افرادی به این مکان منتقل شدند و خانه‌هایی شکل گرفت. در نهایت نیز روستای نگل به وجود آمد.

قرآن قدیمی روستای نگل چه ویژگی‌هایی دارد؟

قرآن روستای نگل به زبان کوفی، بر پوستی قهوه‌ای رنگ شبیه پوست آهو نوشته شده است و در مسجد تاریخی روستا نگهداری می‌شود. قرآن با آب طلا اعراب‌گذاری و تزئین شده است. در حاشیه‌های قرآن نقوش گیاهی زیبایی وجود دارد. برخی کارشناسان نظر مردم روستا درباره نوشته شدن این قرآن در زمان خلیفه سوم (خلافت از 644 تا 656 م.) را تایید کرده‌اند. بدین ترتیب قرآن روستای نگل جزء چهار نسخه قرآنی‌ است که در زمان او به مناطق مختلف دنیا، از جمله ایران، ارسال شده است.

قرآن قدیمی روستای نگل

ابعاد این قرآن قدیمی، 38 در 21 سانتی‌متر است. در طول تاریخ، این قرآن ارزشمند دو بار به سرقت رفته ولی در هر دو بار، مجددا پیدا شده است. اخیرا این نسخه مرمت شده و در محفظه‌ای شیشه‌ای و ضد سرقت در مسجد روستا در معرض دید عموم قرار گرفته است. قرآن قدیمی روستای نگل در سال 2012 میلادی (1391 خورشیدی) در فهرست آثار ملی ایران نیز ثبت شد.

اولین موزه روستایی ایران

در سال 2013 م. (1392 خورشیدی) موزه‌ای در روستای نگل بنا شد که دو بخش قرآنی و مردم‌شناسی داشت. این موزه، نخستین موزه روستایی ایران محسوب می‌شد و به تکمیل زنجیره گردشگری روستا کمک کرد. تمام اجناسی که در روستا نگهداری می‌شود، شامل زیورآلات، ابزار کشاورزی و اقلام معیشتی و فرهنگی که تا 200 سال قدمت دارد، از طرف مردم روستا اهدا شده است.

موزه روستای نگل

طبیعت‌گردی در روستای نگل

روستای نگل به خاطر طبیعت بکر خود، محل خوبی برای طبیعت‌گردی است. دریاچه «چال‌ئاو» که در مسیر صعود به قله «کوره میانه» و در پنج کیلومتری این روستا قرار دارد و گزینه مناسبی برای گذراندن روزهای تابستان است. در این مسیر دره «کانی چه‌رمو» هم واقع شده که در آن می‌توان آبشار زیبای «قه‌لوه‌زه» را مشاهده کرد. این آبشار در تمام طول سال جریان دارد و از برف‌های نوک قله‌ها سرچشمه می‌گیرد.

نمایی از روستای نگل

تپه‌های «قلعه‌گاه» و «می خان» و قلعه «دی یه‌ ر»، دیگر مکان‌های قدیمی روستای نگل به شمار می‌رود. تپه باستانی قلعه‌گاه در فهرست آثار ملی ایران هم ثبت شده است. ثبت این تپه در آثار ملی ایران در سال 2004 میلادی (1383 خورشیدی) صورت گرفت.

پس از طی حدود یک کیلومتر از روستای نگل، پلی خشتی وجود دارد که قدمت آن به زمان حکومت امان‌الله‌خان اردلان و همزمان با بنای مسجد دارالاحسان سنندج (اوایل قرن نوزدهم میلادی) بر می‌گردد.

روستای نگل محل مناسبی برای طبیعت‌گردی است

قلعه‌ای موسوم به قلعه یزدگرد سوم در پنج کیلومتری جنوب نگل قرار دارد. سدی هم به نام «سد نگل» در نزدیکی روستا واقع شده که می‌تواند مقصد خوبی برای طبیعت‌گردی باشد.

امکانات روستای نگل برای حضور گردشگران چگونه است؟

اهالی روستای نگل با توجه به حضور گردشگران در آن، امکانات خوبی برای پذیرایی از آنان فراهم آورده‌اند که شامل زائرسرا، اقامتگاه، پارکینگ، پارک کودک و مرکز بهداشت است.

اطلاعات

نام	روستای نگل و داستان عجیبی که نام آن را در دنیا زبانزد کرد
کشور	ایران
ناحیه	کردستان
شهر	سنندج
نوع	تاریخی,طبیعی
ثبت	ملی