تالاب هیرم، نگین زیبای جنوب استان فارس

استان فارس، منطقه‌ای با تنوع جاذبه‌های طبیعی است. در جنوب این استان و در نزدیکی خلیج فارس، در شهرستان اوز، تالاب هیرم وجود دارد که محلی برای استراحت پرندگان کوچنده فصلی است.

تالاب‌های استان فارس

استان‌ فارس 11 تالاب طبیعی دارد. مجموع این تالاب‌ها مساحتی نزدیک به 180 هزار هکتار را در بر می‌گیرد. این تالاب‌ها در کنار 13 منطقه تحت مدیریت محیط زیست که شامل سه پارک ملی و پناهگاه حیات وحش و هشت منطقه حفاظت‌شده، گونه‌هایی مختلف از گیاهان و جانوران را در سطح استان فارس گرد آورده‌اند. مجموع این مناطق، حدود 10 درصد از مساحت استان را پوشانده است.

از میان دریاچه‌های استان فارس، دریاچه بختگان که روزگاری بزرگ‌ترین دریاچه استان بود، هم‌اکنون خشک شده است. دیگر دریاچه مهم استان «مهارلو» است که میزان شوری آن به حدی است که امکان استفاده از آب دریاچه وجود ندارد. دریاچه مهارلو با نزدیک 600 کیلومتر مربع وسعت، هم‌اکنون محلی برای استراحت پرندگان مهاجر است، با این حال از آب آن تنها برای استخراج نمک خوراکی استفاده می‌شود و امکان استفاده از آن برای کشاورزی یا پرورش ماهی وجود ندارد.

طشک و زرین‌کوه دیگر دریاچه‌های آب شور استان فارس هستند. همچنین تالاب ارژن، دریاچه‌های پریشان، برم‌شور، کافتر، هفت‌برم و دریاچه‌هایی که پشت سدهای درودزن، سلمان فارسی، ملاصدرا و سیوند ایجاد شده، آب شیرین دارند. وسعت دریاچه‌های آب شور فارس 145 هزار هکتار و وسعت دریاچه‌های آب شیرین آن، 30 هزار هکتار است.

ویژگی‌های تالاب هیرم

تالاب‌ها محیط‌هایی هستند که می‌توان آن‌ها را بین آب و خشکی دانست. ممکن است این تالاب‌ها دارای آب باشند یا گاهی خشک شوند و گاهی آب داشته باشد. سطح آب تالاب‌های نزدیک دریا با جزر و مد کم و زیاد می‌شود، ولی سطح آب تالاب‌هایی مثل هیرم که در میانه خشکی قرار دارند، ثابت است و با بارندگی یا تبخیر، تغییر می‌کند.

تالاب‌ها به دلیل ساختار طبیعی خود، جلوی سیلاب‌ها را می‌گیرند و به خاطر پوشش گیاهی، محلی مناسب برای زندگی پرندگان هستند.

تالاب هیرم که با نام دریاچه هیرم یا تالاب زرین نیز شناخته می‌شود، یک تالاب دائمی به شمار می‌رود که تنوع زیستی قابل توجهی دارد. تالاب در دشت لار (60 کیلومتری شمال لارستان) قرار گرفته است. آب تالاب شور است و در نزدیک آن چشمه‌های آب‌ گرمی وجود دارد که از ویژگی‌های مخصوص آن به شمار می‌رود. آب این چشمه‌ها به خاطر برخورداری از مواد معدنی غنی، در درمان بیماری‌های پوستی و دردهای عضلانی و تسکین اعصاب، بسیار موثر است.

جغرافیای تالاب هیرم

تالاب هیرم با 50 کیلومتر مربع وسعت، در میانه رشته‌کوه قلات، در مسیر شهر اوز به بنارویه قرار دارد. روستاهای کوره و هیرم نزدیک‌ترین سکونت‌گاه‌ها به این تالاب هستند. به خاطر محل قرار گرفتن هیرم، آن را نگین گردشگری جنوب استان فارس می‌نامند. وسعت تالاب حدود چهار هزار هکتار است و عمق آن به سه متر می‌رسد.

این تالاب در 36 کیلومتری شمال شهر اوز و 309 کیلومتری شیراز قرار گرفته است و به دریاچه بیدشهر چسبیده است. این دریاچه یک دریاچه فصلی به شمار می‌رود که در بخش بیدشهر شهرستان اوز قرار گرفته است.

تالاب هیرم میزبان پرندگان مهاجر

با وجود آن که تالاب هیرم به دلیل خشکسالی‌های زیاد و برداشت‌های بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی، در معرض خشکی کامل قرار دارد، هنوز هم میزبان پرندگان فراوان است. هر سال با شروع فصل سرما، در پاییز و زمستان، پرندگانی همچون درنا، چنگر، فلامینگو، کفچه نوک، حواصیل، انواع اردک و غاز، در مسیر مهاجرت خود زمانی را در تالاب می‌گذرانند. در میان نیزارهایی که در تالاب وجود دارد، خرچنگ‌هایی زندگی می‌کنند که گاهی غذایی لذیذ برای پرندگان مهاجر به شمار می‌روند.

بر اساس آمارهای موجود، تالاب هر سال پذیرای چهار هزار قطعه پرنده مهاجر آبزی و کنارآبزی است. تعداد گونه‌های پرندگانی که در این تالاب دیده می‌شود تا 30 گونه شمارش شده است.

اطلاعات

نام	تالاب هیرم، نگین زیبای جنوب استان فارس
کشور	ایران
ناحیه	فارس
شهر	اوز
نوع	طبیعی
ثبت	ملی