لار و تاریخ پر رمز و راز آن

لار، شهری در جنوب استان فارس است که به عنوان «شهر بدون کوچه» شهرت دارد. لار به خاطر هوای گرم و خشکش، نخلستان‌ها و آب‌انبارهای زیادی دارد. این شهر مرکز شهرستان لارستان محسوب می‌شود، با شیراز 330 کیلومتر و با بندرعباس 190 کیلومتر فاصله دارد. جمعیت این شهر حدود 70 هزار نفر است. سفر به لار از طریق زمینی میسر است. لار همچنین فرودگاهی دارد که پروازهایی به مقصد تهران، شیراز، اهواز، دبی، کویت، دوحه و شارجه از آن انجام می‌گیرد.

جغرافیای لار

ارتفاع لار از سطح دریا 806 متر است. میانگین دمای این شهر در طول سال، 38 درجه سانتی‌گراد و بارش سالانه آن 203 میلی‌متر است. تابستان‌های لارستان بسیار گرم و بدون باران است، با این حال از میانه پاییز تا میانه بهار، هوا به اعتدال می‌گراید.

اقتصاد لار

تجارت، عمده فعالیت مردم لارستان است. تبادلات اقتصادی لارستان با قطر، کویت، امارات و عمان، چشم‌گیر است. این شهرستان با داشتن چهار شهرک و دو ناحیه صنعتی، از این نظر در میان شهرستان‌های استان فارس در رتبه نخست قرار دارد. تولید مواد غذایی و خوراکی‌ها، قطعات صنعتی و مکانیکی و مواد سلولزی، عمده فعالیت صنعتی لار را تشکیل می‌دهد. در لارستان معادن نمک، گچ و آهک نیز وجود دارد.

تاریخ لار

در دوره ساسانیان (224 پیش از میلاد تا 642 میلادی) آتشکده‌ای در لار وجود داشت که آن را مورد توجه حکومت قرار می‌داد. از اواخر قرن چهارم میلادی، این شهر مرکز ضرب سکه بود. راه‌های باستانی که از فیروزآباد و استخر به بندر باستانی سیراف می‌رسید، از لار عبور می‌کرد و به همین دلیل، تجارت در میان مردم این شهر از دوران باستان، رونق داشت. این شهر پس از ورود اسلام (قرن هفتم میلادی) به حیات خود ادامه داد و نقش ارتباطی خود را ایفا می‌کرد. وجود بازار قیصریه لار، به عنوان یکی از قدیمی‌ترین بازارهای ایران، از این نقش لار حکایت دارد.

این شهر در دوره صفویه (1501 تا 1736 میلادی) ولایتی وسیع در جنوب فارس محسوب می‌شد. بعد از زمین‌لرزه بزرگی که در سال 1960 میلادی در این شهر رخ داد، لار به دو بخش جدید و قدیم تقسیم شد.

جاذبه‌های گردشگری لار

تاریخ دراز لار در کنار جایگاه جغرافیایی این شهر، باعث شده آثار تاریخی فراوانی در داخل و خارج شهر باقی بماند.

جاذبه‌های تاریخی داخل شهر لار

مجموعه جاذبه‌هایی که در داخل شهر لار باقی مانده، از دوره قبل از اسلام تا قرن نوزدهم بر جای مانده است. قلعه اژدهاپیکر از دوره قبل از اسلام، آرامگاه مادر نادرشاه یا برج ننه‌نادر که به دوره تیموریان (قرن چهاردهم و پانزدهم میلادی)، کاروانسراهای نو و گلشن، عمارت باغ نشاط و بقعه پیر سرخ، در کنار موزه مردم‌شناسی لار، مهم‌ترین دیدنی‌های شهر به شمار می‌روند.

در این میان ولی جایگاه بازار قیصریه بسیار ویژه است. این بازار به شکل چلیپا ساخته شده و بیش از 13 قرن قدمت دارد. بازار قیصریه لار در طول تاریخ، الگویی برای ساخت بازارهای تاریخی مختلف بوده است. یکی از بازارهای مهمی که با این الگو ساخته شده، بازار وکیل شیراز است که در زمان حکومت کریم‌خان زند (قرن نوزدهم) ساخته شد.

جاذبه‌های تاریخی خارج از شهر

آتشکده آذرفرنبغ یا کاریان که در نیمه مسیر لار تا سیراف قرار دارد، از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین آتشکده‌های ایران در دوره ساسانیان به شمار می‌رود. همچنین پل شاه عباسی که در دوره شاه عباس اول (سلطنت از 1587 تا 1629 میلادی) روی رودخانه شور بنا نهاده شده، دیگر بنای تاریخی شهر لار به شمار می‌رود.

چند گنبد نمکی نیز در طول میلیون‌ها سال، از رسوبات نمک به وجود آمده و به عنوان ذخایر معدنی موادی همچون گوگرد، اورانیوم، آهن، سولفات و گرانیت را در خود دارد. این گنبدهای نمکی در اطراف شهر لار وجود دارد و علاوه بر تامین مواد معدنی، از دیدنی‌های لار است.

منطقه حفاظت‌شده هرمود نیز در نزدیکی لار قرار دارد و میزبان گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری است. شرایط این منطقه به گونه‌ای است که امکان انجام تحقیقات گیاه‌شناسی و جانورشناسی را به وجود آورده است.