دریاچه زریوار، تنها دریاچه آب شیرین ایران با رنگین‌کمانی از گونه‌های جانوری و گیاهی
دریاچه زریوار، تنها دریاچه آب شیرین ایران با رنگین‌کمانی از گونه‌های جانوری و گیاهی
دریاچه زریوار مریوان که با نام «زریبار» هم خوانده می‌شود، یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان کردستان به شمار می‌رود. نام زریوار از دو واژه «زری» یا «زریا» به معنی دریا و پسوند «بار» یا «وار» تشکیل شده که در کنار هم معنی «دریاچه» می‌دهد. بدین ترتیب زریوار، كه در منابع دوره قاجار (قرن نوزدهم میلادی) زره‌بار و زربار نیز ضبط شده، در كردى به معناى دریاچه و زمین زیرآب رفته است. معناى دوم آن احتمالا برگرفته از این باور عامیانه است كه شهر نفرین شده سدوم در زیر این دریاچه مدفون است.
این دریاچه آب شیرین، به عنوان یکی از پناهگاه‌های جانداران مختلف به شمار می‌رود. وجود کوه‌های بلند و جنگل‌های بلوط، زیبایی این دریاچه را دوچندان کرده است.
جغرافیای دریاچه زریوار
دریاچه زریوار، كه به علت زیست بوم ویژه‌اش تالاب نیز خوانده شده، در حدود سه كیلومترى شمال غربى شهر مریوان و حدود 25 كیلومترى مرز عراق واقع است. این دریاچه در ارتفاع 1285 مترى از سطح دریا قرار دارد. دریاچه به شكل بیضى است و خمیدگى كناره غربى آن حاصل انباشت رسوباتى است كه از رودخانه‌هاى اصلى به این بخش از دریاچه وارد می‌شود.
حداكثر طول دریاچه 4800 متر (با پوشش گیاهى حاشیه 8700 متر) و حداكثر عرض آن 2100 متر (با پوشش گیاهى حاشیه، 4400 متر) است. عمیق‌ترین نقطه دریاچه در وسط آن، در زمان پرآبی 9.5 متر عمق پیدا می‌کند. آب دریاچه از طریق بارش‌هاى جوّى، رودهاى فصلى و چشمه‌هاى اطراف و كف دریاچه تأمین می‌شود.
گونه‌های گیاهی و جانوری دریاچه زریوار
نیزار اطراف دریاچه منظره‌اى تالابى به آن داده است. در دریاچه و پوشش‌هاى گیاهى پیرامون آن انواع گونه‌هاى جانورى شامل خزندگان، پرندگان، دوزیستان و ماهیان زندگى می‌کنند. تا سال 2009 میلادی (۱۳۸۸ خورشیدی)، در دریاچه زریوار صید و شكار آزاد بود ولی از آن پس، زریوار به عنوان پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت‌شده تعیین شد. از مشرق دریاچه زریوار، جاده‌ای مریوان را به بازارچه مرزى باشماق در 16 كیلومترى زریوار متصل می‌کند.
گردشگری دریاچه زریوار
امروزه دریاچه زریوار یكى از مهم‌ترین جاذبه‌هاى گردشگرى مغرب ایران است. تالاب آب شیرین زریوار یا زریبار در 130 كیلومتری شمال غربی سنندج مرکز استان کردستان و در فاصله سه کیلومتری غرب شهر مریوان واقع است. این دریاچه یكی از مراكز زمستان‌گذرانی و جوجه‌آوری پرندگان مهاجر است.
یک کشیم به همراه جوجه‌هایش روی دریاچه زریوار
به خاطر وجود گونه‌های جانوری و گیاهی کمیاب، در سال 2010 میلادی (1389 خورشیدی) دریاچه همراه با اطراف آن به عنوان ذخیره‌گاه طبیعی معرفی شد. پرستوی دریایی سفید، اردک بلوطی، اردک سر حنایی، لک لک، کشیم بزرگ و کوچک، خوتکا، گیلار، حواصیل خاکستری، چنگر، کوکوی خالدار و سسک شکیل از جمله گونه‌های پرندگان زریوار هستند که از بین آن‌ها، «کوکوی خالدار» و «سسک شکیل» جزء گونه‌های کمیاب به حساب می‌آیند. «سنقر تالابی» و «دلیچه» هم از جمله پرندگان شکاری ساکن در دریاچه زریوار هستند. تاکنون پنج گونه فیتوپلانگتون و 17 گونه زئوپلانگتون در آب‌های دریاچه شناسایی شده است. سیاه‌ماهی خالدار، سیاه‌ماهی معمولی، عروس‌ماهی، شاه‌کولی و گامبوزیا از ماهیان بومی و آمور سفید، کپور آیینه‌ای، کپور معمولی، کپور سر گنده و کپور نقره‌ای یا فیتوفاگ از ماهیان غیر بومی زریوار هستند.
شنگ یا سگ آبی، روباه قرمز، خوک وحشی، خرگوش، گراز، گربه وحشی و خرس قهوه در اطراف دریاچه زریوار مشاهده شده‌اند. خزندگانی نیز در اطراف دریاچه زریوار زندگی می‌کنند که بیشتر آن‌ها را، مارها تشکیل می‌دهند. مارهای چلیپر، آتشی، قمچه‌مار، قیطانی و پلنگی از گونه‌های غیر سمی و گرزه‌مار و افعی کردستانی از گونه‌های سمی اطراف دریاچه هستند.
مار کوچکی روی یکی از شاخه‌های درختان اطراف رودخانه زریوار
به غیر از مارها، خزندگان دیگری مانند لاسرتاها، گکوها و آگاماها نیز در این منطقه زندگی می‌کنند.
آگاما از خزندگان اطراف دریاچه زریوار
دریاچه زریوار در گذر سال
تالاب زریوار با توجه به كاركردهای اكولوژیكی آن به عنوان تنظیم‌كننده رژیم آبی و زیستگاهی برای گیاهان و جانوران و به ویژه پرندگان آبزی قلمداد می‌شود. تالاب زریوار از معدود تالاب‌های آب شیرین ایران است که عمدتاً از طریق چشمه‌های متعدد در بخش غربی و کف تالاب تغذیه می‌شود. در زمستان به علت برودت هوا و همچنین شیرینی آب دریاچه، یک لایه یخ سطح دریاچه را می‌پوشاند. هوای منطقه در بهار و تابستان معتدل و در پاییز و زمستان بسیار سرد است.
آزمایش‌های انجام‌شده بر روی نمونه‌های گوناگون نشان می‌دهد باتلاق زریوار احتمالا بیش از 20 هزار سال پیش در شرایط آب و هوایی سرد ایجاد شده است. به گفته اهالی، زریوار دریاچه‌ای افسانه‌ای و پر از راز و داستان است. معروف‌ترین آن وجود شهری مدفون در زیر آب این دریاچه است.
دریاچه زریوار در زمستان
ثبت ملی دریاچه زریوار
دریاچه زریوار در سال 2010 میلادی (1389 خورشیدی) به عنوان صد و دومین اثر، در فهرست ملی میراث طبیعی ایران ثبت شده است.
| نام | دریاچه زریوار، تنها دریاچه آب شیرین ایران با رنگین‌کمانی از گونه‌های جانوری و گیاهی |
| کشور | ایران |
| ناحیه | کردستان |
| شهر | مریوان |
| نوع | طبیعی |
| ثبت | ملی |
جاذبه‌های گردشگری و اماکن
Choose blindless
کوری سرخ کوری سبز کوری آبی قرمز به سختی دیده می شود سبز به سختی دیده می شود آبی به سختی دیده می شود تک رنگ تک رنگ خاصتغییر اندازه فونت:
تغییر فاصله کلمات:
تغییر ارتفاع خط:
نوع ماوس را تغییر دهید: