موزه مردمشناسی اوز، نمایشی از هویت مردم جنوب ایران
موزه مردمشناسی اوز، نمایشی از هویت مردم جنوب ایران
گرفتاریهای زندگی در عصر مدرن، سنتها را از یادها برده و باعث شده مردم گذشته و آیینهای خود را فراموش کنند. به همین خاطر موزههای مردمشناسی، برای حفظ هویت شهرهای مختلف، بسیار مهم است. موزه مردمشناسی اوز، به عنوان یکی از همین موزهها، در شهرستان اوز و کاملا با حضور و یاری مردمی که دلنگران فراموشی هویت تاریخی خود بودند، شکل گرفته است.
موزه مردمشناسی اوز در کجا قرار دارد؟
شهرستان اوز با نزدیک 50 هزار نفر جمعیت، یکی از مناطق جنوبی استان فارس است و شهر اوز مرکز آن به شمار میرود. اوز در جنوب شرق شیراز واقع است و با آن 340 کیلومتر فاصله دارد. این شهر در دشتی میان دو کوه از دنباله کوههای زاگرس جنوبی واقع شده و ارتفاع آن از سطح دریا، 986 متر است.
بر اساس برخی شواهد، شکلگیری این شهر به دوران ساسانی (224 تا 651 میلادی) نسبت داده میشود. با این حال تاریخ جدید اوز پس از حمله افغانها و سقوط صفویه ( 1736 میلادی) آغاز شده است. در این دوره ساکنان مناطق مختلف فارس و جنوب ایران به اوز مهاجرت کردهاند تا از ناامنیهای ناشی از حمله افغانها در امان باشند.
موزه مردمشناسی اوز در حمام سوداگر این شهر واقع شده است. این حمام یکی از آثار تاریخی شهر اوز است و تنها حمام و سازه آبی باقیمانده از دوره قاجار (قرن نوزدهم) در این شهر به شمار میآید. این حمام با برخورداری از سامانه آبی منحصر به فرد و سنگهای تراشخورده تزئینی، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
موزه مردمشناسی اوز کار خود را از سال 2012 م. آغاز کرده و تمام اشیای آن از سوی مردم شهر اهدا شده است.
اشیای موجود در موزه مردمشناسی اوز
مانند موزههای مردمشناسی دیگر، در موزه شهر اوز نیز آثار و اشیایی درباره زندگی مردم این شهر در گذشته و حال نگهداری میشود. یک باروتدان قدیمی با قدمت بیش از 250 سال، یکی از اشیای برجسته موزه است. این باروتدان قدیمی از پوست بزمجه ساخته شده و به عنوان وسیله نگهداری و حمل باروت، مورد استفاده شکارچیان و جنگاوران بوده است. در گذشته شهرستان اوز برای ساخت تفنگ کارگاههایی داشت که به ساخت محصولاتی همچون تفنگ سرپر میپرداختند. ساخت باروت از حدود 250 سال پیش در اوز پیشینه دارد.
یکی از مدارک جالب توجه موجود در موزه مردمشناسی اوز، قدیمیترین گواهینامه دوچرخهسواری است که در 1947 م. (1326 خورشیدی) برای فردی که در آن زمان 14 سال سن داشته، صادر شده است. این گوهینامه در ابعاد 12 در 9.5 سانتیمتر تهیه شده و چندین برگه داشته تا ارتکاب تخلف در راندن دوچرخه، در آن ثبت شود! دو صفحه هم به درج حسن رفتار دوچرخهسوار اختصاص داشته است! در آن زمان، سوار شدن بر دوچرخه مستلزم طی کلاسهای آموزشی و دریافت گواهینامه بوده است! صاحب این گواهینامه بعدها دندانپزشک شد و سالها در آلمان زندگی کرد.
بخشی از موزه نیز به نمایش محصولات خوسبافی اوز اختصاص دارد. خوس نوعی نوار باریک زینتی است که با استفاده از الیاف پنبهای بافته میشود و در تزئین اطراف سجاده و مقنعه، سفره عقد، بقچه و تزئین لباسهای محلی کاربرد دارد. از خوس برای تزئین یقه، سرآستین و پایین دامن استفاده میشود. عمدهترین استفاده آن استفاده در دمپای شلوار زنان در لباسهای بندری است. از این رو باید خوسبافی را هنری مخصوص نواحی جنوبی ایران، خصوصا سواحل هرمزگان دانست که بانوان اوز نیز به خاطر نزدیکی به این منطقه، آن را فرا گرفته و در تولید آن به استادی رسیدهاند.
لباس محلی، تجهیزات کشاورزی، وسایل خانگی، اشیای سفالی و ابزار مربوط به فعالیتهای شغلی اصناف مختلف از جمله اشیایی است که در این موزه نگهداری میشود. مجموع اشیای موجود در موزه به بیش از 1100 شیء میرسد.
نام | موزه مردمشناسی اوز، نمایشی از هویت مردم جنوب ایران |
کشور | ایران |
ناحیه | فارس |
شهر | اوز |
نوع | اجتماعی |
نوع کور رنگی را انتخاب کنید
کوری سرخ کوری سبز کوری آبی قرمز به سختی دیده می شود سبز به سختی دیده می شود آبی به سختی دیده می شود تک رنگ تک رنگ خاصتغییر اندازه فونت:
تغییر فاصله کلمات:
تغییر ارتفاع خط:
نوع ماوس را تغییر دهید: