تنگه راگه؛ بهشت روی زمین یا دره مرگ؟!

طبیعت همواره ناشناخته‌هایی دارد تا با آن حیرت انسان را برانگیزد و وی را به قدرت لایزال آفریننده هستی رهنمون کند. همه جای این کره خاکی هر لحظه در حال تحول است و نیروهای نهفته در طبیعت در کارند تا نقشی نو خلق کنند. شاید برخی رویدادها و آثار زمین‌شناسی در طول هزاران یا میلیون‌ها سال شکل گرفته باشند، ولی همین رویدادها و آثار شگرف حاصل تغییراتی هستند که لحظه به لحظه به پیش رفته و در نهایت به آن چه امروز می‌بینیم، ختم شده است. «تنگه راگه» یکی از همین آثار شگرف است که عظمت آن انسان را به فکر وامی‌دارد و شکوه هستی را یادآور می‌‌شود. این عارضه طبیعی حاصل فرسایشی است که در طول هزاران سال زمین را تغییر شکل داده است.

در میانه تنگه راگه رودی فصلی جریان پیدا می‌کند

ویژگی‌های تنگه راگه

تنگه راگه یا «دره راگه» در مناطق کویری شهر رفسنجان، از توابع استان کرمان در جنوب ایران واقع شده است و یکی از ژئوپارک‌های ایران محسوب می‌شود. این منطقه به خاطر عبور رودخانه‌ای با آب زلال و شفاف از میانه آن شهرت دارد. وجود چنین رودخانه‌ای در این منطقه مایه شگفتی است و برخی را واداشته تا این منطقه را «بهشتی در دل کویر» توصیف کنند، هر چند بلندای صخره‌های اطراف ترس در دل برخی ناظران می‌افکند و تنگه راگه را در نظر آنان منطقه‌ای مخوف جلوه می‌دهد، به طوری که آن را «دره مرگ» لقب داده‌اند. طول تنگه راگه به 20 کیلومتر بالغ می‌‌شود و عمق آن در برخی نقاط به 80 متر می‌رسد. عرض دره گاهی تا 180 متر نیز زیاد می‌شود، ولی در بخش‌هایی از آن دیواره‌ها به حدی به هم نزدیکند که نور خورشید هیچ‌گاه به کف آن نمی‌تابد! رودخانه میانه تنگه «گیودری» نام دارد. آبِ جاری در این رودخانه در طول هزاران سال دیواره‌های تنگه را دچار فرسایش کرده و علاوه بر افزودن به عمق دره، شکل‌های مختلفی را به وجود آورده است. از این رو برخی صخره‌های اطراف نوک‌تیز و برخی دیگر کله‌قندی هستند. میزان آب رودخانه متناسب با بارندگی مناطق اطراف تغییر می‌کند.

ساختار زمین‌شناسی تنگه راگه

دانشمندان معتقدند تنگه راگه در دوره چهارم زمین‌شناسی (کواترنری) ایجاد شده است. این دوره از حدود 2.5 میلیون سال پیش شروع شد و در طول آن، دمای هوای کره زمین کاهش یافت و برای گسترش گونه‌های جانوری و گیاهی مساعد شد. عمر دره کنونی نزدیک 20 هزار سال تخمین زده شده است.

تصویر هوایی تنگه راگه

پوشش گیاهی و جانوری تنگه راگه

عقاب، دراج و کبک شاخص‌ترین گونه پرندگان ساکن در تنگه راگه و مناطق اطراف آن به شمار می‌روند. با دقت در برخی صخره‌های بلند اطراف دره می‌توان حفره‌هایی را مشاهده کرد که عقاب‌ها از آن به عنوان لانه استفاده می‌کنند. در چند کیلومتری این تنگه، منطقه‌ای حفاظت‌شده با نام «بدوئیه» قرار دارد که مهم‌ترین زیستگاه آهو در استان کرمان شمرده می‌شود.

بازدید از تنگه راگه

محل قرارگیری این تنگه میان شهرهای کرمان و رفسنجان است. فاصله تنگه تا رفسنجان نزدیک 30 کیلومتر و تا کرمان حدود 100 کیلومتر است. برای دسترسی به تنگه باید در جاده رفسنجان کرمان به پیش روید و در مسیری که در مقابل جاده کارخانه فرومولیبدن کویر رفسنجان قرار دارد، تغییر مسیر دهید. پس از طی حدود 10 کیلومتر در این مسیر فرعی، به تنگه راگه خواهید رسید. بیشتر طول این مسیرِ فرعی، خاکی و دارای دست‌انداز است. برای عبور از دره و پیمودن مسیر رودخانه برخورداری از وسایل اولیه کوهنوردی همچون کفش مناسب ضروری است. آبِ رودخانه با وجود شفافیت، به دلیل وجود مقادیر زیاد عنصر مس قابل شرب نیست و نوشیدن آن با احتمال مسمومیت همراه است. بهترین زمان برای حضور در تنگه، اوایل بهار یا پاییز است، ولی توجه داشته باشید که حضور در منطقه در روزهای بارانی و طوفانی به دلیل افزایش احتمال وقوع سیلاب می‌تواند با خطراتی همراه باشد. بهتر است برای سفر به تنگه راگه از همراهی راهنمایان محلی بهره ببرید. اگر امکان کمپینگ در این تنگه برای شما فراهم باشد، می‌توانید از آسمان پرستاره آن لذت ببرید؛ منظره‌ای که دیدن آن جز در این تنگه میسر نیست.