کتیبه روستای شیشه و قلعه باستانی شیربیت، دیدنی‌های ناشناخته کوه‌های قره‌داغ

کتیبه روستای شیشه و قلعه باستانی شیربیت، دیدنی‌های ناشناخته کوه‌های قره‌داغ

کتیبه روستای شیشه و قلعه باستانی شیربیت، دیدنی‌های ناشناخته کوه‌های قره‌داغ
منطقه قره‌داغ و کوه‌های آن، گنجینه‌ای ارزشمند و ناشناخته از میراث گذشتگان است. در میان این کوه‌ها، قلعه شیربت یا شیربیت و کتیبه اورارتویی روستای شوشا (شیشه) قرار دارند که می‌توان آن‌ها را جزء رمزآلودترین دیدنی‌های منطقه به شمار آورد. چندین قطعه‌سنگ به اشکال حیوان و انسان نیز در این منطقه قابل مشاهده است که اهالی محلی، داستان‌هایی عامیانه درباره آن تعریف می‌کنند.

قلعه شیربیت و باور مردم محلی درباره آن

قلعه شیربیت در شمال شرق شهر اهر، در نزدیکی روستایی به همین نام واقع شده است. روستای شیربیت با اهر 28 کیلومتر فاصله دارد. برای رسیدن به شیربیت، باید از اهر به سوی کلیبر حرکت کنید و به مسیر ورگهان وارد شوید. پس از عبور از روستاهای کوسالار و باباجان، روستای شیربیت در کنار جاده نمایان می‌شود.
در میانه مسیر روستای شیربیت تا قلعه، قطعه سنگ بزرگی به شکل شیر، جلب توجه می‌کند. اهالی روستا اعتقاد دارند این تکه‌سنگ یک «بت» بوده و نام روستا (شیربت به معنای بتی که به شکل شیر است) از آن اقتباس شده است. در بخش شمال شرقی قلعه شیربت، ویرانه دیواره‌هایی قدیمی دیده می‌شود که از قدمت آن خبر می‌دهد.
قرار گرفتن این قلعه در دامنه‌ تپه‌هایی سرسبز که صخره‌هایی تنومند در جای‌جای آن دیده می‌شود، بر زیبایی آن می‌افزاید. یک قلعه تاریخی دیگر در چند کیلومتری جنوب غربی قلعه شیربت قرار دارد که «آق‌قلا» نامیده می‌شود. کارشناسان احتمال می‌دهند که میان این دو قلعه، مراوداتی برقرار بوده و آق‌قلا به عنوان قلعه پشتیبان شیربت تاسیس شده است. بر اساس برخی نظرات، در هزاره دوم پیش از میلاد، در دوره حکومت اشکانیان، قلعه آق‌قلا اهمیت ویژه‌ای داشته است.

کتیبه روستای شیشه

روستای شیشه در نزدیکی جنوب روستای شیربیت قرار دارد و با کتیبه تاریخی خود شناخته می‌شود. مسیر رسیدن به این کتیبه، خاکی و در بخش‌هایی، سنگلاخ است. کتیبه در شرق قلعه‌ای مشهور به «بویوک» قرار دارد. این قلعه از سنگ لاشه تراش‌خورده ساخته شده بود و امروز جز بخش‌هایی از دیوارهای آن بر جا نیست.
در بررسی‌های باستان‌شناسی که در سال 1998 میلادی (1377 خورشیدی) در این منطقه صورت گرفت، کتیبه‌ای صخره‌ای کشف شد. این کتیبه به خط میخی و زبان اورارتویی نوشته شده بود. ترجمه متن باقیمانده روی کتیبه، قدمت آن را به زمان پادشاهی آرگیشتی دوم رساند. وی نهمین پادشاه اورارتو بود که بین سال‌های 714 تا 680 پیش از میلاد حکومت کرد. اورارتوها پادشاهانی در عصر آهن بودند که قلمرو آنان، سرزمین‌های اطراف دریاچه ارومیه، دریاچه وان، کوهستان‌های ارمنستان و بخش‌هایی از ترکیه امروزی را در بر می‌گرفت. آنان در بین سال‌های 860 تا 600 پیش از میلاد حکومت می‌کردند و تجارت منطقه قفقاز و دریای کاسپین را در اختیار داشتند. همین موضوع سبب می‌شد ثروت زیادی در اختیار این حکومت قرار گیرد. این ثروت در معماری خاص و شاهانه بناهای باقیمانده از آن دوره قابل مشاهده است. وجود این بناها نشان می‌دهد اورارتوها نسبت به زمانه خود، تمدن پیشرفته‌ای داشته‌اند. تاثیرات این تمدن بر معماری و تمدن مادها و هخامنشیان که بعدها بر ایران حکومت کردند، مشهود است.
سفال‌های قرمز، نخودی و خاکستری که در بخش‌های مختلف منطقه یافت شده و بقایای قبرستانی که در بالای قلعه وجود دارد، از رونق بسیار زیاد این منطقه در گذشته‌ها حکایت می‌کند. به نظر می‌رسد قلعه‌ای که امروز ویران شده، در دوره‌های مختلف تاریخی محل سکونت مردم محلی بوده است.
یکی دیگر از دیدنی‌های این منطقه، دو قطعه‌سنگ هرمی‌شکل است که یکی از آن‌ها قسمتی شبیه سر و صورت دارد. اهالی محلی این سنگ‌ها را «گلین‌داشی» به معنای «آدم‌نما» می‌نامند. آنان در داستان‌های عامیانه خود، گلین‌داشی را عروسی می‌دانند که نفرین و به سنگ تبدیل شده است. در جنوب این سنگ‌ها نیز دو مجسمه انسان‌نما با ریش بلند قابل مشاهده است.

ثبت ملی

گورستان، قلعه و کتیبه روستای شیشه در سال 2001 میلادی (1379 خورشیدی) در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد. قلعه شیربیت نیز در سال 2008 میلادی (1386 خورشیدی) در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. تمام این آثار به هزاره اول پیش از میلاد تعلق دارند.
نام کتیبه روستای شیشه و قلعه باستانی شیربیت، دیدنی‌های ناشناخته کوه‌های قره‌داغ
کشور ایران
ناحیهآذربایجان شرقی
شهراهر
نوعتاریخی
ثبتملی
متن خود را وارد کرده و Enter را فشار دهید

تغییر اندازه فونت:

تغییر فاصله کلمات:

تغییر ارتفاع خط:

نوع ماوس را تغییر دهید: