غار شاپور، غاری شگفت‌انگیز که بزرگ‌ترین مجسمه ایران باستان را در خود دارد

غار شاپور در ارتفاعات تنگ چوگان کازرون قرار دارد. این غاز با شهر باستانی بیشاپور حدود شش کیلومتر فاصله دارد. تندیس بزرگ شاپور یکم، دومین پادشاه ساسانی (سلطنت از 240 تا 270 میلادی) یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری این غار عجیب است.

ویژگی‌های غار شاپور

غار شاپور در ارتفاع 800 متری کوه قرار گرفته است. ورودی غار 30 متر عرض و 15 متر ارتفاع دارد. از ورودی تا انتهای غار حدود 450 متر فاصله است. دلیل نام‌گذاری این غار به این نام، وجود تندیس بزرگی از شاپور اول در آن است.

این تندیس حدود هفت متر ارتفاع دارد. طول شانه‌های این تندیس غول پیکر حدود دو متر است. تندیس روی یکی از استالاگمیت‌های این غار آهکی تراشیده شده است. استالاگمیت یا چکیده‌سنگ، ستونی از مواد معدنی است که بر اثر چکیدن آب حاوی مواد معدنی در طول هزاران سال به وجود می‌آید.

این تندیس 1700 سال پیش، در قرن سوم میلادی ساخته شده و تنها تندیس به جا مانده از ایران باستان با این بزرگی است.

شاپور اول که بود؟

شاپور اول یکی از قدرتمندترین شاهان ایران بود که در جنگی سخت، رومی‌ها را شکست داد. او در آخرین نبرد خود با روم (260 میلادی) امپراتور روم را دستگیر و در شهر بیشاپور، زندانی کرد. شاپور صحنه تسلیم شدن پادشاه روم در مقابل خود را در دیوارنگاره نقش رستم ترسیم کرده است.

دیگر دیدنی‌های غار شاپور

دو قطعه کتیبه سنگی در غار شاپور وجود دارد که روی دیوار حکاکی شده است. یکی از این کتیبه‌ها به دوران اولیه حکومت ساسانی مربوط است. این کتیبه قدیمی به شاپور ساسانی نسبت داده می‌شود. کتیبه دیگر که در دوران معاصر به وجود آمده، توضیحی درباره بر پا کردن مجدد تندیس شاپور اول ارائه داده است. بر این اساس مجسمه که پس از ورود اسلام به ایران به زیر کشیده شده بود، در سال 1957 م. پس از 14 قرن، دوباره بر پا شده است.

در فضای داخلی غار دو آب‌انبار که درون سنگ حفر شده‌اند، قابل مشاهده است. هر کدام از این آب‌انبارها حدود یک متر عمق دارند و برای دسترسی به آب درون آن‌ها پله‌هایی کنده شده است. به نظر می‌رسد این انباره‌های کوچک توسط مردم محلی به وجود آمده بود تا آبی که از سقف چکه می‌کرد، درون آن جمع شود و مورد استفاده قرار گیرد.

یک جوبار کوچک از سمت چپ این آب‌انبارها روان شده و در پشت آن، سنگ‌های استالاکتیت و اتالاگمیت زیبایی به چشم می‌آید.

یک حفره بزرگ به قطر حدود 100 متر در کف غار وجود دارد که از خشک‌شدن یک دریاچه به جا مانده است. این حفره نسبت به کف ورودی غار، نزدیک 30 متر عمق دارد. پس از عبور از حفره، در سمت چپ، محلی مسطح وجود دارد که بخشی از آن را مردم محلی ساخته‌اند. به عقیده کارشناسان در گذشته از این محوطه برای برگزاری مراسم‌ها یا اهدای قربانی استفاده می‌شد. در این قسمت ارتفاع سقف غار نزدیک 40 متر است که بیشترین اختلاف سطح کف و سقف غار به شمار می‌آید.

مردم محلی اعتقاد دارند پیکر شاپور اول در جایی در کف همین غار دفن شده است. بر اساس داستان دیگری که مردم محلی تعریف می‌کنند، شاپور بعد از این که در یک جنگ شکست خورد به این غار پناه برد و پس از آن، هرگز پیدا نشد.

نکاتی که باید در سفر به غار شاپور رعایت کنید

با توجه به اقلیم نیمه‌خشک منطقه، اگر در فصل بهار یا تابستان قصد دارید به غار شاپور سفر کنید، آب همراه خود داشته باشید. در فصل‌ پاییز و زمستان هم به لباس گرم نیاز خواهید داشت، زیرا بادهایی ناگهانی ممکن است در منطقه شروع به وزیدن کند که موجب سرماخوردگی خواهد شد.

برای رسیدن به غاز، از پای کوه باید 230 پله را بالا بروید. راه دیگری که به غار می‌رسد از شیب‌های تند و پر پیچ و خم کوه عبور می‌کند، بنابراین برای پیمودن این مسیر آمادگی داشته باشید و کفش مناسب به پا کنید.

ثبت ملی و جهانی غار شاپور ساسانی

غار شاپور ساسانی در نشست چهل و دوم کمیته میراث فرهنگی یونسکو در سال 2018 میلادی (1397 خورشیدی) با شماره 1568 در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید. این اثر در سال 1932 میلادی (1310 خورشیدی) در فهرست آثار ملی ایران نیز ثبت شده بود.

اطلاعات

نام	غار شاپور، غاری شگفت‌انگیز که بزرگ‌ترین مجسمه ایران باستان را در خود دارد
کشور	ایران
ناحیه	فارس
شهر	کازرون
نوع	تاریخی
ثبت	یونسکو,ملی