مسجد جامع داراب، تنها مسجد چهارمناره‌ای جهان
مسجد جامع داراب، تنها مسجد چهارمناره‌ای جهان
پس از ورود اسلام به ایران و گرویدن ایرانیان به اسلام، بسیاری از عبادتگاه‌هایی که تا پیش از آن محل اجرای آیین‌های زرتشتی بود، به مسجد تبدیل شد. گفته می‌شود مسجد جامع داراب نیز پیش از آن که به عنوان مسجد شناخته شود، یک آتشکده بوده است. بر این اساس، قدمت این آتشکده احتمال به دوره ساسانیان (قرن سوم میلادی) بر می‌گردد.
ویژگی‌های مسجد جامع داراب
به گفته مردم محلی، مسجد جامع داراب تنها مسجد جهان با چهار مناره است. به جز مناره‌های مسجد، سبک معماری آن نیز در نوع خود ویژگی‌هایی قابل توجه دارد. یکی از بناهایی که تا حد زیادی به این مسجد شباهت دارد، آرامگاه اعتمادالدوله تهرانی، پدر نور جهان، ملکه ایرانی هندوستان است. نورجهان زنی ایرانی بود که در سال 1577 م. به دنیا آمد و پس از آن که جهانگیر، پادشاه هندی او را به همسری گرفت، نفوذ و قدرت ویژه‌ای پیدا کرد. از او به عنوان قدرتمندترین ملکه هند در کل تاریخ این کشور نام برده می‌شود. نورجهان در 17 دسامبر 1645 میلادی درگذشت و در مقبره‌ای که خودش در شهر لاهور احداث کرده بود، به خاک سپرده شد. شباهت این دو اثر، از ارتباط فرهنگی دو کشور در قرن شانزدهم و هفدهم میلادی حکایت دارد.
تاریخچه مسجد جامع داراب
با وجود آن که بر سر قدمت مسجد جامع داراب اختلاف نظرهایی وجود دارد، به عقیده بیشتر مورخان احداث آن به پیش از دوره صفویه و زمان ایلخانان (1256 تا 1356 میلادی) بر می‌گردد. با این حال گروهی معتقدند این مسجد همزمان با شکل‌گیری شهر داراب (پیش از میلاد) بنا نهاده شده است. در مقابل، برخی آن را به دوره صفویه و دوران سلطنت شاه طهماسب (سلطنت از 1524 تا 1576 میلادی) مربوط می‌دانند و معتقدند معماری مسجد از بناهای قبل از صفویه الهام گرفته شده است. با این وجود احتمال قوی‌تر این است که مسجد در زمان ایلخانان تاسیس شده و در دوره شاه طهماسب مورد مرمت قرار گرفته است.
معماری مسجد جامع داراب
مساحت کلی مسجد 380 متر مربع است. بنا به شکل مستطیل ساخته شده و در چهار گوشه آن، چهار مناره قرار دارد. در حیاط بزرگ مسجد، درختان خرما، پرتقال و نارنج روییده است. دو سنگ آسیاب نیز در گوشه حیاط دیده می‌شود که در گذشته برای کوبیدن ساروج مورد استفاده قرار می‌دادند. شبستان مرکزی مسجد بیشترین مساحت آن را در بر می‌گیرد. در شمال و جنوب شبستان دو ایوان سراسری و در شرق و غرب آن، دو ایوان کوچک قرار دارد. سقف ایوان‌ها گنبدی، ضربی و کوتاه‌تر از شبستان است و با 9 دهلیز کوچک و بزرگ به حیاط مسجد وصل می‌شود. شش پنجره هلالی‌شکل کوچک و دو پنجره بزرگ، نور را به داخل شبستان هدایت می‌کنند. در راهروها و شبستان، تزئیناتی دیده نمی‌شود، ولی درون محراب، گچ‌بری و مقرنس وجود دارد. روبروی ایوان جنوب غربی، با گچ و آجر یک منبر ایجاد شده است. پیش‌تر پشت این ایوان حوض بزرگی وجود داشت که امروز اثری از آن دیده نمی‌شود. آب‌انباری که در بخش غربی مسجد وجود داشت نیز تخریب شده است.
مناره‌های مسجد جامع داراب
مناره‌های چهارگانه مسجد داراب، بر خلاف دیگر مناره‌های مساجد ایران، دایره‌ای‌شکل نیست و ساختار یازده‌ضلعی منتظم دارد. بر بدنه مناره‌ها آیات قرآن و اسامی پیشوایان شیعه نوشته شده است. در گذشته روی مناره‌های چندین سنگ‌نوشته قرار داشت که امروز فقط یکی از آن‌ها باقی مانده و به موزه سنگ‌های تاریخی هفت‌تنان شیراز منتقل شده است. در سنگ‌نوشته باقی مانده، مساله معافیت مالیاتی تجار داراب در دوره قاجاریه (قرن نوزدهم) مورد اشاره قرار گرفته است.
مناره‌های جنوبی مسجد در سده گذشته مرمت شده ولی مناره‌های غربی، بدون تغییر مانده است. در پایین هر مناره دری چوبی تعبیه شده که به سوی پلکانی مارپیچ باز می‌شود. این پلکان به پشت‌بام راه دارد و تا بالای مناره ادامه دارد. موذنان برای اذان گفتن و اعلام زمان انجام نمازهای روزانه، از این پله‌ها بالا می‌رفتند.
ثبت ملی مسجد جامع داراب
مسجد جامع داراب در سال 1978 میلادی (1357 خورشیدی) به عنوان اثر ملی در فهرست میراث فرهنگی ایران به ثبت رسیده است.
| نام | مسجد جامع داراب، تنها مسجد چهارمناره‌ای جهان |
| کشور | ایران |
| ناحیه | فارس |
| شهر | داراب |
| نوع | تاریخی,دینی |
| ثبت | ملی |
جاذبه‌های گردشگری و اماکن
Choose blindless
کوری سرخ کوری سبز کوری آبی قرمز به سختی دیده می شود سبز به سختی دیده می شود آبی به سختی دیده می شود تک رنگ تک رنگ خاصتغییر اندازه فونت:
تغییر فاصله کلمات:
تغییر ارتفاع خط:
نوع ماوس را تغییر دهید: